Page:La Villemarqué - Dictionnaire français-breton de Le Gonidec, volume 1.djvu/720

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

C4a

rho

qu’oïl fait des choses rares, précieuses, respectables. Dizotij 00 dtzoujañs ékc’nver Iraou ann Itiz. ékcñver ann iraou sakr, ann Iraoudibaot. Profane, adj. et s. m. Qui est ou qui agit conlre le respect dû aux choses sacrées. A zô ou a ra aéneb ann dotij a zô dléed d’ann Iraou sakr. Dizakr. Dizañlel. Saolr.

Profaner, v. a. Traiter avec irrévérence les choses de la religion. Saolra ann Iraou sakr. Biza dizouj é-kéñcer Iraou ann Iliz. Gwalla. Pari. cl. l’rofaner le dimanche, terri ar zùl. Profaner. Faire un mauvais usage d’une chose rare et précieuse. Givall-ôber ou drougôber CÜZ a eunn drà dibaol ha lalvouduz brdz. Proféher, V. a. Prononcer, articuler, dire. Lacaroul. Part. et. Il ne profora pas une parole, ria laiaraz ked eur gér, na laoskaz kéd eur gomz.

Pkofès, adj. et s. m. Religieux qui a fait profession, qui a fait ses vœux. Manach en deùz gréai hé léou. Léan. Pl. éd. Professer, v. a. Avouer publiquement, reconnaître hautt-meiit quelque chose. Añsavoul a-zirdg ann héol ou dirdg annholl. Je le professerai, quand vous voudrez, hé añsavoud a rinn dirdg ann holl, pa gerrol. Professer sa foi, diikleria hé gréden.

Professer. Exercer et enseigner publiquemeit. Deski dirdg ann holl. Kélenna. Part. et. Kcñlélia. Part, keñlélicl. C’est un art qu’il professe depuis loiiglemps, eur skiañl eo, eur vicher eo a zesk ou a gélennpell-amzer zô. Pkofesselr s. m. Celui qui enseigne quelque science, quelque art dans une université, dans un collège. Meslr-skôl, m. Pl. mislrikôl. Skôlier, m. Pl. ien. Kélenner, m. Pl. l’en. Ktñlélier, m. Pl. ien. Meslr-kélenner. Professio. n, s. f. Déclaration publique. Añsav diiàg ann holl. Il a fait sa profession de foi. hé nfisav a fciz en deiiz gréai dii&g ann holl. Professio. n. Elat, emploi, condition. Mecher ou vacher, f. C’est une profession honorable, eur vicher mcùluz ou énoruz eo. Profkssion. L’acte par lequel un religieux ou iirit.’ religieuse fait les vœux de religion. IJ ou léou eur manach. pé eul léanez. Il a fait probS’»ii»n, gréad eo hé léou gañt hañ. PiiOFEssoRAL, adj. (Jui appartient au professeur. A zalc’h eûz ar meslr-skôl. Il a un maintien professoral, doaré eur meslr-skôl en deùz.

Professorat, s. m. Fonction de professeur. Kargcur meslr-ikôl.

VuiviL, s. m. A-ipect ou représentation de quelque nUytl vu dun de ses côtés seulement. Ar gwéleùz a eunn drddréeur c’hoslezhép-kén. "rofit, s. m. Gain. émolument, avantage, uliliir. Gdunld ou gonid, m. Gounidégez ou gonidégrz, f TuUoudégez, f. Kers, f. Splél ou spléd, m. ;Vann.) Ce n’est pas un grand profil p Mir moi, né kéd eur gounld brdz, eunn diih’indéijrz vràz écidoun. C’est votre profit, lakoudéyrz ou ker$ eo d’é-hoch. Vous n’aurez pi» de grands profits, n’hô pézô kéd a c’hounidou brdz.

Metîre à profit, employer utilement. Digds g ou nid ou gounidou. Lakaal da dalloul. Celui qui fait des profits. Néb a ra gounidou- Gounidek ou gonidek.

Porter profit. Rei g ounid ou gounidou. Founna. Varl. el. Pula. Paît. el. Cela ne vous portera pas profit, ann drà-zé na rôiô kéd a c’hounid d’é-hoc’h, na founnô kéd d^éhoc’h. Profitable, adj. Utile, avantageux. Gouniduz ou goniduz. Talvouduz. Founnuz. Ce sera une chose profitable pour nous, eunn drâc’houniduz, eunn drà dalvouduz é vézô évid-omp. Qui n’est pas profitable. Dic’hounid. Didalvoud. Difounn.

Profiter, v. n. Tirer un émolument, faire un gain. Tirer de l’utilité, de l’avantage. Ober eur g ounid. Tenna g ounid. G ounid ou gonid, par abus pour gounéza, non usité à l’infinitif. Part, gounézel. Ober hé c’hounid eûz a.. Talvézoul. Part. et. Vous n’en profiterez pas beaucoup, na dennot kél kalz a c’hounid eùz a gé-’ meñl-sé., na c’hounézol kél kalz gañt kémeñlsé. Profilez de ce bon exemple, grid hô kounid ou gril ho màd eûz ar skouér-vàd-zé. Profiter. Faire du progrès. Moud araok. Il ne profite pas dans les sciences, naz a kéd araog er wiziégez.

Profiter. Croître, se fortifier, en parlant d’un enfant, d’un arbre, etc. /ifrf^/ct, et, plus habituellement, kriski. Part, kreskel. Kréaal ou krévaat. Part, krééel ou krévécL II profite depuis quelque temps, kriski ou krévaad ara a-névez-zô.

Profond, adj. Dont le fond est éloigné de la superficie. Très-creux Doun. Hors de Léon, don. En Vannes, deun. Le trou est assez profond, doun awalc’h eo ann louU. Rendre profond ou plus profond. DounaaL Part, dounéel. Hors de Léon, donaal. En Vannes, deunein. Il faudra le rendre plus profond, hé zounaad a vézô réd.

Peu profond, peu creux, qui est près de la superficie. Bdz. L’eau est peu profonde ici, bàz eo ann dour aman.

Profond. Dur, extrême. Kalel. Stard. Mih. Il était dans un profond sommeil, enn eur chousk kalel ou slard ou mîk édo. Profond. Grand, extrême. Brdz. Direiz. Dichiz. U y régnait un profond silence, curpéoch ou eur sioulded brdz a ioa énô. Il avait un«  scieiiCe profonde, eur wiziégez vrdz en doa. Profondément, adv. D’une manière profonde, bien avant. Doun. Lark. Mik. Vous ne l’avez pas percé assez profondément, n^ /cc’( loullel doun awalc’h gan-éhoc’h. Il ne va pa» piofondément, néd-a kél lark. i’(i. ai’s profondément endormi, kouskel mik é oann. Profondeur, s. f. L’étendue d’une chose considérée depuis la superficie jusqu’au fond. Dounder, m. Hors de Léon, cionder. En Vannes, deunder.

Profondelr. Grandeur. Brasder, m. La profondeur de son savoir, ar brasder eus hé wiziégez.