Page:La Villemarqué - Dictionnaire français-breton de Le Gonidec, volume 1.djvu/733

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

OLE

D’ar péoaré ou d’ar pévarved. Évid ar pévaré ou ar pévarved.

QuATBiENNAL. Voyez Quadriennal. QcAYAGE, s. m. Droit que payent les marchands pour se servir du quai d’un port et y placer leurs marchandises. Gicir-kaé ou gwirgaé, m.

Qde, pron. relatif servant de régime au verbe qui le suit. Péhini. Pl. péré. Â. Celui que je cherche, ann hini péhini a glaskann ou ann hini a glaskann. Vos frères que j’ai vus, hô preûdeùr péré am eûz gwélet.

QcE, pron. interrogatif. Quelle chose. Péirâ. Que cherchez-vous ? pélrd a glaskilhu’l Que diront-ils ? pélrd a Uvirifil’} _ Que, conj. et particule. É ou es. Êgél. Évit. Ha ou hag. Ma. Péger ou pégen. Je ne veux pas que vous parliez, na fell kéd d’in é komzfac’h. Je ne croyais pas qu’il allât, na grédenn kéd éz ajé. Je suis plus jeune que lui, iaouankoc’h ounn égét-hañ. Il est plus grand que moi, brasoch eo égéd-oun ou évid-oun. Il est aussi gros que vous, ken léô ha c’houi eo. Je suis aussi pauvre que lui, kerpaour hag hcñ ounn. Tant que vous donnerez, épâdma root. Pourvu qu’il soit riche, gañt ma vézô pinvidik. Que de monde, que de personnes ! hag a hini, a béd hini, hag a dûd ! Qu’il est petit ! péger hihan eo.’Que cet arbre est haut ! pégeyi ou hag uc’hel eo ar wézen-zé !

Quel, pron. interrogatif dont on se sert pour demander ce quec’estqu’une personne, qu’une chose, ou pour marquer de l’incertitude et du doute. Fé. l’ébez. Quelle nouvelle donnez-vous ? pégélou a rôit-hu’i Quel malheur ! pereûz ou pebez reûz/

Qdel. Signifiant combien. Péd. Quelle heure est-jl ? péd heur eo’i

QuELco. NQLE, adj. des deux genres. Quel que ce soit, quel qu’il soit, quelle qu’elle soit. Bennàg ou benndk. En Galles, benâg. Une chose quelconque, eunn drd bennàg. H. V. Quelque, p ;on. indéterminé. Un ou une entre plusieurs. Bennàk ou benndg. Ce mot s’ajoute en forme d’enclitique aux noms, aux pronoms et même aux adverbes. Donnez-moi quelque chose, rôid eunn drâ-benndg d’in. Quelque, adv. Quoique. Péger oa pegenbennâg. Quelque riche qu’il soit, péger pinvidik-bennûg maz eo. Quelque lourd qu’il fût, pégen Léo -bennàg maz eo.

A quelque prix que ce soit. Koustet pé goustel. Kouslet pé gousiô.

Quelque chose que, quoique. Pélrâ bennàg ma… Ganl-ma… Quelque chose qu’il arrive, pélrd’benndg ma choarvézô, gañt ma e’hoarvézô, arruel pé arruô.

Quelquefois, adv. De fois à autre, par fois. À-wéchou. Gwéc’havé ou guc’havé{ànn.] Je le vois quelquefois, a-wéchou é welann anézhañ. Quelqu’un, s. m. Un entre plusieurs. Une personne. Unan-bennàg. Eur ré benndg. Pl. hiniennou. J’entends quelqu’un, uuan bennàg, tur rébennàg aglevaiin. Quelques-uns disent comme cela, hiniennou a lavar éoelté. DUE

QuENODiLLE, s. f. Bàton que l’on entoure vers le haut de chanvre, de lin, de laine. etc., pour filer. Kégel ou kigel, f. Pl. iou. Votre quenouille est légère, skàn eo hô kégel. Quenouillée, s. f. Ce qui garnit une quenouille. Kégéliad ou kigéliad, f. Pl. iou. laren, f. Pl. iarennou. Kéved, m. Pl. eu (Vann.) Stéc’hen, f. Tleùñ, m. Voilà une quenouillée de laine, chélu eur gégéliad c’hloan. Querelle, s. f. Contestation, démêlé, dispute avec aigreur et animosité. Dael, f. Pl. ou. Reñdael, f. PL ou. Krôz, m. Pi. ou. Heskin, f. Pl. ou. Slrif ou slriv, m. PL ou. Gourdrouz, m. Pl. ou. Riol, m. PL ou. Alaliln, m PL eu (Vann.) Noaz, m. PL noasiou. En Vannes, noez. Ne vous mêlez pas de cette querelle, n’en em vouñlit kél enn dael-zé, er strîv-zé. Quereller, v. a. et n. Faire querelle à quelqu’un. Dire des paroles aigres et fâcheuses, gronder, réprimander. Daéla. Part. et. Rcñdaéla. Part. et. Krôza. Part. et. Heskina. Part. et. Slriva. Part. et. Gourdrouza, et, par abus, gourdrouz. Part. et. Riola. Part, et Atahinein. Part, et (Vann.) Chilpa. Part. et. Soroc’ /io. Part. et. Ne le querellez pas, na rendaélit két, na strivit kéd anézhañ. Il querelle sans cesse, krôza ou soroc’ha a ra bépréd. Se quereller, v. récipr. Se disputer avec quelqu’un, se dire des injures, etc. En em reñdaéla. En em grôza.

Querelleur, s. m. Celui qui aime à quereller. Krôzer, m. PL ien. Heskiner, va. Pl. icn. Slriver, m. Vi. ien. Rio ter, m. l’I. ifn. Chilper, m. PL ien. Ce sont deux querelleurs, krôzérienn, chilpéricn iñd hô daou. Quérir, v. a. Chercher avec charge d’amener ou d’apporter la personne ou la chose dont il est question. Il n’a d’usnge qu’à l’infinitif. Kerc’houl, et, par abus, kerc’hal. Varl. et. Klaskoul, et, par ahws, klask- Part. er. Va vît. Je vais le chercher, moñd a rann d’hé gerc’houl, dlié glaskoul, da vil-hañ. Question, s. f. Interrogation, demande. Goulenn, m. PL ou. On leur fit plusieurs questions, meûr a clioulenn a oé gréad d’ézhô. QuBsiio. N. Proposition, poinlàdispuler. Tmvar, m. Voilà la question, chélu al lavar. Question. Chose dont il s’agit. ñJének, m. Il n’est pas question de cela, il ne s’agit pas de cela, n’eûz kéd avéneg eûz a gémeñlsé. Question. Li torture, la gène qu’on fait éprouver aux criminels, pour leur faire confesser la vérité. Ann eñkrez, ar gwanérez a daoleur toar eur gwaller, évid hé lakaad da añsavoud ar wirionez. Gloasio7i, m. pi. Mettre à la question. Trémen dréar ghasiou. Taua. ’ Questionn. vire, s. m. Celui qui donne la question aux criminels. AVft a daol ann eñkrez, ar gwanérez war ar wallérien. Questionner, v. a. Faire des questions, interroger. Ober youlennou. Ou l’a fort questionné, meûr a c’houlenn a zô bét gréad d’ézhan, meiir a drd ou kalz Iraou a zô bel goulenned digañt-hañ.

QuESTiON. NEUE, s. m. Ctlui qui fait sans cesse ’i^i