DE LA TROISIÈME RACE. *49 *
nostrorum tampresenciumquamfuturorum, quia vilr venerabilis Benedictus, Andega- ■ yensiitnt civitatis presttl, obtulit obtutibus nostris auctoritatem immunitatis seu navalis erectionis domini et genitoris nostri bone memor ie Karoli piis simi Augusti, itt qua Octobre i46i continebatur insertum quod non solum idem genitor noster, verum eciam predecessores ejus, Rtges videlicet Francorum, ecclesiam Sancti Mauricii, cui auctore Deo ipse episcopus preest, sub suo nomine et defensione, cum monasteriis et cellulis ei 8 sub- * R- h Tjcctis, et rebus vel hominibus, ad se pertinentibus vel aspicientibus, consistere fecerant, et eorum immunitatemb auctoritatibus, seu eciam tres naves que per alveum Ligeris , b immunitatum , vel per alia flumina que in Ligerim confluunt discurrere videntur, actenus ab inqtiie- T‘ Ch‘ tiiditie judiciarie potestatis eadem munita atque defensa fuisset ecclesia. Sed pro rei firmitate postulavit nobis prefatus Benedictus episcopus, ut, patrum * seu prcdecesso- c paternum, T. rum nostrorum Regunt morem sequentes, hujuscemodi nostre emuni tat is preceptum, ob amorem Dei et reverendam beati Mauridti martiris, cujus nomine et /tonore ipsa dicata est ecclesia, fieri censeamus. Cujus pencioni libenter assensum prebuimus, et hoc nostre auctoritatis preceptum erga ipsam ecclesiam immunitatis atque tuicionis gracia,pro divini cultiis amore et anime nostre remedio, fieri decrevimus, per quod precipimus atque jubemus ut nullus judex publicus vel quislibet ex judiciaria potestate, in ecclesias, aut loca, vel agros, seu supradictas naves, vel reliquas possessiones quas moderno tempore in quibuslibet pagis vel territoriis infra ditionem imperii nostri iustè et lega liter memorata tenet vel possidet, eciam d vel ea que deinceps in jura * possidet ecclesia, ipsius ecclesie voluerit divina pietas augeri, ad causas audiendas vel freda exigenda aut mansiones vel paratas faciendas, aut fidejussores tollendos, aut homines ipsius ecclesie distringendos, nec ullas redi bidones aut illicitas occasiones requirendas , nostris nec futuris temporibus ingredi audeat, nec ea que suprà memorata sunt penitus exigere présumât ; sed liceat memorato presuli suisque successoribus ; res predicte ecclesie Sancti Mauricii, cum omnibus subjectis et rebus vel hominibus ad se aspicientibus vel pertinentibus, seu supra dictis tribus navibus, sub tuicionis atque immunitatis nostre drffetisione, remota tocius judiciarie potestatis inquietudine, quieto ordine possidere, et nostro fideliter parere imperio, atque pro incolumitate nostra, conjugis et prolis, seu eciam tocius imperti à Deo nobis collati et ejus clementissimâ miseraciotte per immensum conservandi, unà cum clero et populo sibi subjecto, Dei immensam clemenciam jugiter exorare ; et quidquid de prefate rebus ecclesie jus fisci exigere poterat, in integrum eidem concessimus ecclesie, ita e ut Redicet ut, R.l. perpetuo tempore, ad peragendum Det servicium, augmentum et supplementum fiat. Hanc itaque auctoritatem, ut pleniorem in Det nomine obtineat vigorem, et à fidelibus sancte Dei ecclesie et nostris verius credatur et diligendus conservetur, eam manu propria subterfirmavtmus, et annuli nostri impressione signari jussimus. Signum Hludovici serenissimi Imperatoris.
Durandus diaconus ad vicem Helizachar recognovit.
Data x kal. Novembris, anno { Christo propicio ili (a) imperii domini Hludovici serenissimi Imperatoris, indictione x. Actum à Saimuniacio (b) palatio, ch.° in Dei nomine feliciter.
Notes.
(a) L’an 8 ij de Père chrétienne. Charle-
magne mourut en 814 » ou > scion la ma¬
nière de compter d’alors, en 813, puisque
c’étoit avant Pâques.
(b) Maison royale. Saltticniacitm > dit
Ortelius, villa abi Carolomanmts obïit ; Sal-
montiacus quidam legunt. On trouve aussi
Salmunciacim. Elle étoit située près de Laon,
et s’appeloit en françois Samoun ou Sal¬
monei , mot dont on reconnoît aisément la
traduction latine à la fin de ces lettres de
Louis-le-Débonnaire que nous venons de
rapporter. Au reste, le Carloman qui mou¬
rut à Samouci, n’est pas le fils de Louis -
le-Bcgue, mais le frère de Charlemagne.
