Page:Pastoret - Ordonnances des rois de France de la troisième race, tome 15.djvu/316

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

DE LA TROISIÈME R A C E. 233

corpore, seu in bonis earum, aliquas jieri vel inferri injurias aut indebitas novi- ■ tat es (o) ; <lnas Slfactas esse velfuisse, in nostre salve ac specialis gardie et ipsarum L°uis XI, prejudicium, invenerint, ad statum pristinum reducant seu reduci faciant, et nobis ^ Tours, ac parti, propter hoc, emendam condignam fieri ac prestari ; dictamque salvam I^l par diam nostram publicari faciant, ubi et quando fuerit opportunum ; et in signum hujusmodi nostre salve gardie, pentincellos nostros in suis ecclesiis, domibus, possessionibus et rebus predtctis, in terra que jure scripto regitur, et alibi, in casu eminentis periculi dutitaxat, situatis, apponant seu apponi faciant : inhibendo ex parte nostra omnibus illis de quibus fuerint requisiti, sub omni pena quam erga nospossent incurrere, ne eis dictis religiosis, familiaribus, singularibusque personis dicti monasterii et membrorum ejusdem, hominibus de corpore, seu bonis quibuscumque carum, quomodo libet forefacere présumant ; et si in casu novitatis, inter ipsas religiosas, gentes, familiares, singularesque personas dicti monasterii et membrorum ejusdem, homines de corpore, et aliquos alios, racione bonorum quorumcumque dicti monasterii, aliquod oriatur debatum, locis de ablatis si sint in rerum natura, alioquin de valore et estimacione ipsorum, realiter et de facto ressaisit is, debatum et rem contendo sam in manu nostra tamquam superiori ponant, partesqtie debatum hujusmodi facientes, et eciarn dicte salve gardie nostre infiractores et contemptores, et qui in contemptum ejusdem predtctis gardiatoribus aut gardtatorum officium exercendo injuriam fecerint vel offensam, sive qui eis inobedientes fuerint, coram dilectis et fidelibus gentibus nostris nostrum presens tenentibus par lamentum, et que proxima futura et subsequenda tenebunt par lamenta, presidentibus quoque si non sedeat par lamentum, seu coram dilectis et fidelibus nostris magistris requestarum hospicii nostri, vel gentibus requestarum palacii nostri, presentibus et fituris, sedeat vel non sedeat par lamentum, adjornent ad certam et competentem diem processuri super hoc, prout fuerit racionis. Si vero dicte religiose, aut aliqui de suis gentibus, familiaribus, singularibusque personis dicti monasterii et membrorum ejusdem, seu hominibus de corpore, ab aliquo vel aliquibus assecuramentum (b) habere voluerint, volumus quod dicti gardiatores, aut aliqui eorumdem, adjornent, si opus fuerit, illos à quibus dictum assecuramentum habere voluerint, coram dictis gentibus nostris, ad certos et competentes dies, daturos assecuramentum pr edic tum bonum et legitimum, juxta patrie consuetudinem, prout racionabiliter fuerit faciendum ; necnon debita bona et legalia, recognita vel probata legitime per licteras, instrumenta, testes, vel alia legitima documenta, que predtctis religiosis personis utriusque sextis, aut alteri earumdem , tant racione fructuum, censuum et reddituum, quam aliàs, deberi noverint, et de quibus nulla referatur querela, eis dictis religiosis, vel earum certo mandato , persolvi faciant indilatè, debitores hujusmodi ad hoc per capcionetn, vcndicionem et explectacionem bonorum suorum quorumcumque, et eorum corporum detencionem, si ad hoc fuerint ébligati , ririliter et débité compellendo ; litteris, graciis, vel aliis impetratis vel impetrandis Notes.

(a) Voir ci-dessus, page 187, note b. différent : il cite du Cange, au mot Assecu- (bj Dans le temps que les guerres privées rare. Le suzerain dé/èndoit alors toute attaque é’toient permises en France, dit Secousse, ci- à son vassal ; défense qui sétendoit aux padessus, tome III, page 26q, lorsqu’une per- rens de ce dernier, et que Ion ne violoit sonne ne vouloit pas s’engager dans une pas sans ctre exposé a des poursuites judiguerre , ou vouloit faire finir une guerre ciaires et à des peines. On peut voir aussi, <jui étoit commencée, elfe alloit trouver le tome I.‘r de ce Recueil, page i2<j, le chap. 28 seigneur suzerain, et le prioit de lui donner des Etablissemens de S. Louis, et les notes une assurance que son ennemi ne l’attaqueroit de Laurière su : ce chapitre. Pas, et de prononcer un jugement sur leur

Tome XV. G g