Page:Pastoret - Ordonnances des rois de France de la troisième race, tome 15.djvu/531

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

448 Ordonnances des Rois de France

’ ab habitantibus dicte bastide, honoris et districtûs, que propter predicta fient *,/ Louis XI, apta communia négocia necessaria et redundantia in communem utilitatem dic, a ordeaux, l,astl(je . et qui sordictes in carrer iis mitterint, à baillivo nostro et conu.iT Avril 1461. j , r j-

punientur secundum quod eis visum juertt expedire.

( 1 ) Item. Et quicumque in dicta bastida vel in pertinentiis ejusdem hah„nx possessiones vel redditus, ratione illarum rerum, ipse et sui successores, in expiet missionibus et collectis que Jient à consulibus propter utilitatem dicte bastide u, dictum est, faciat et donet prout habitantes dicte bastide ; et nisi hoc facere vd„ bdtllivus noster impignoret eum (a), ad instantiam consulum pr edictorum. (16) Item. Qtiicumque alium percuderit vel traxerit cum pugno, palma >,/ pede, irato animo, sanguine non interveniam, si clamor factus fuerit (b),m quinque solidis puniatur, et faciat emendam passo injuriam ; si tamen effusio sanguinis intervenerit, in viginti solidis puniatur pro justitia (c) percutietis, « emendam passo faciat : et si cum gladio, vel fuste, petra vel tegula, sanguine non interveniente , si clamor factus fuerit, percutietis in viginti solidis pro Justitia puniatur ; et si sanguis intervenerit et fiat clamor, percutiens in sexaginta solidis pro justitia puniatur, et emendam faciat injuriam passo. (17) Item. Si quis alium interfecerit, et culpabilis de morte reperiatur. ha quod homicida reputetur, per judicem curie nostre puniatur, et bona ipsius nolis sint incursa, salvis tamen primo debitis.

(18) Item. Si quis convicia, vel opprobria, vel verba contumeliosa, irato animo , alteri dixerit, et inde fiat clamor baillivo nostro , in duobus solidis (t dimidio pro justitia puniatur.

(19) Item. Qidcitmque bannum (d) nostrum vel baillivi nostri fregerit, nl pignus (e) fictum ab eo ob rem judicatam sibi abstulerit, in viginti solidis pro justitia puniatur.

(20) Item. Adulter et adultera si deprehensi fuerint in adulterio, et inde factui fuerit clamor, vel per homines fide dignos super hoc convicti fuerint vel in jurt confessi, quilibet in centum solidis pro justitia puniatur, vel nudi currant villam, et sit optio eorumdem.

(21) Item. Qiii gladium emolutum (f) contra altum, irato animo, traxerit, in decem solidis pro justitia puniatur, et emendam factat injuriam passo. (22} Item. Qtiicumque aliquid valens duos solidos vel infra, die vel nocti, furatus fuerit, currat villam cum furto ad collum suspenso, et in quinque solulii pro justitia puniatur, et restituat furtum cui fuerit, excepto furto fructuum à quo fiet ut infer itis continetur fg) : et qui rem valentem ultra quinque solidos furatus fuerit, pr’tmâ vice signetur (h), et in sexaginta solidis pro justitia puniatur ; et si signatus sit per judicium curie nostre, modo debito (i) puniatur ; et si pro Notes.

(a) Fasse saisir ses effets. page 374, de l’édition donnée par Chiniac. (b) Si l’on en porte plainte. On retrouve le même mot, avec le même (c) C’est-à-dire, pour le seigneur à qui sens, dans plusieurs capitulaires de Charlesla justice appartient. le-Chauve.

(d) Bannum signifie ordinairement ban, (e) Ce qui se trouve engagé par une saisie exil ; et bannum fiangere, c’est rompre le ban- faite d’après un jugement rendu, nissement. Mais ce mot peut avoir une autre (f) Passé à la meule, aiguisé, signification, et il l’a ici : bannum est une (g) Dans l’article qui suit celui-ci. ordonnance, un statut, un règlement, un édit, (h) Qu’il soit marqué. qui ont été publiés et proclamés. Bannum vel fi) Qu’il soit pendu. Les mots qui suivent decretum nostrum habeant conservatum, lisons- ne permettent pas de douter qu on nain ou u nous deux fois dans l’article 4° d’un capitu- exprimer ce supplice, laire de Charlemagne, de l’an 802, tome /.",

furto