Louis XI,
à Paris,
Mars i 474-
102 Ordonnances des Rois de France
magistrum, priores, preceptores et fratres, in capite et in membris, tam conjunctim quant divisim, ctim villis, territoriis, juridiccionibus, singularibusque personis dicte religionis et membrorum ejusdem et bonis ipsorum, nostris in regno et dictionibus ubilibet constitutis, in nostris et predecessorum nostrorum Francie Regum salva et speciali gardia ab antiquo existent es, à jttridictione cujuscumque judicis temporalis , prœterqtiam à nostra, hactenus exemptos penitus fuisse et esse, nobisque et nulli alii in superioritate et ressorto immediate subjacere, et ad sedem regiam et non alibi ressortiri consuevisse, eosdem ex habundanti, conjunctim et divisim, tam in capite quam in membris, in nostra protectione, tuicione et salva gardia, pro nobis et successoribus nostris in futurum suscipimus et ponimus, de gracia speciali, per présentes, et illis (a) deputavimus et deputamus universos et singulos servientes nostros in regno nostro nunc exi st entes et qui in futuris erunt temporibus, quibus servientibus, et eorum cuilibet qui super hoc requiretur, commictimus et mandamus quatinus pr edictos magistrum, priores, preceptores et fratres, tam in capite quam in membris, etiam conjunctim et divisim, defendant ab omnibus injuriis, vio lendis, gravaminibus, oppressionibus, vi armorum, potentia layeorum , exactionibus et novitatibus quibuscumque indebitis, et in suis justis possessionibus, franc hi siis, previlegiis, immunitatibus, juribus, usibus, juridiccionibus et saisinis, in quibus ipsos et eorum predecessores fuisse pacifice ab antiquo invenerint, manuteneant et conservent, non permictentes in personas ipsorum, seu in bonis eorum ac juribus, aliquas fieri vel inferri injurias aut novitates indebitas, quas si factas esse aut fuisse in dicte salve gardie, dictorumque magistri, priorum, preceptorum et fratrum prejudicitim invenerint, ad statum pristinum et debitum reducant seu reduci faciant itidilate, ac nobis et parti propter hoc amendam condignam fieri aut prestari, dictamque salvam gardiam nostram publicent, dum et quociens opportunum fuerit et necessarium. Et, in signum hujusmodi salve gardie nostre, penuncellos seu baculos nostros regios in ecclesiis, capellis, domibus, possessionibus, precevtoriis, rebus et bonis suis quibuscumque in regno nostro ubilibet constitutis, quibus f uerit opportunum, in casu eminentis periculi apponant seu apponi faciant, inhibendo, ex parte nostra, omnibus quibus expedierit et fuerint requisiti, sub certis et magnis penis applicandis, ne eiisdem magistro, prioribus, preceptoribus et fratribus, tam conjunctim quam divisim, singularibusque personis sitis et membrorum, prioratuum et preceptoriarum, bonis et rebus quibuscumque, quomodolibet forefaciant, aut damnum inferri présumant ; et si, in casu novitatis, ititer ipsos magistrum, priores et fratres, aut altos dicte religionis seu ordinis, tam in capite quam in membris, eciam conjunctim vel divisim, pro ipsis domibus, maner ii s, juribus, juridictionibus, previlegiis, possessionibus, decimis et bonis eorum vel pertinendis universis, aliquod oriatur debbatum, realiter et de facto ressaisi tis, dic toque debbato et re contentiosa ad manum nostram tanquam superiorem positis, partes debbatum hujusmodi facientes, et eciam salve gardie nostre infirac tores vel contemptores, et qui in contemptum ejusdem pr edic tis gardiat oribus, officium gardiatoris exercendo, injuriam fecerint vel offensam, sive qui eis inobedientes fiterint vel rebelles, coram dilectis et fidelibus consiliariis nostris, gentibus requestas palatii nostri Parisiis tenentibus, adjornent ad certam et competentem diem seu dies, processuros super hoc, prout juris fuerit et ractonis, una cum hoc omnia debita bona et legitime recognita et probata per licier as, testes , instrumenta, confessionem partis, aut alia legitima documenta que pr edictis magistro, prioribus, preceptoribus et fratribus, Note.
(a) Gardiatores a été oublié dans le manuscrit du Trésor des chartes. Il est dans la copie imprimée que nous venons de citer.
