EX WILUELMI MALMESBURÏENSIS
Pag. 162. C
Sic. r
tudinis acceptam. suo ut dixi cseteris refudit exemplo. Quod tamen magis A parcitate dapsilitatis fecisse et docuisse quam timore cruditatis et indigeriei immerito culpatur quia nemo eo utfertur, in dapibus aliis sumptuosior vel sibi moderatior fuit. In placitis propugnator justitise in guerris provisor victoriœ ; dominum Regem ad severitatem legum custodieridam exacuens, ipse non eas sequens, sed proponens expers in Reges perfidiœ in cseteros ejus persecutor (a).
Sed enim ut ad Henricum regrediatur oratio, erat ille in rebus suis providendo efficax, defendendo pertinax, belîorum quatenùs possèt cum honestate repressor, cùm vero decrevisset non pati impatiendus iiijuriarum exactor, obvia pericula virtutis umbone deeiitiens odii et amieitise in quemlibet tenax ,in altero nimio irarum sestui in altero regise magnanimitati satisfaciens hostesvidelicet ad miseriam deprimèns amicos et clientes ad invidiam efferens B nam et hanc curam vel primam vel maximam boni Principis philosophia propomt, ut parcat subjectis ’et debellet superbos. Justitise rigore inflexibilis provinciales quietè, Proceres dignanter continebat fures et falsârios latentes maximâ diligentiâ perscr titans, inventos puniens parvarum quôque rerum non negligens cùm nummOs fractos licèt boni argenti venditoribus non recipi audisset omnes vel frangi vel incidi prsecepit. Mercatorum falsani lilnain castigavit, brachii su mensurâ adhibitâ omnibuscjue per Angliam propositâ. Curialibus suis ubicumque villarum esset, quantum a rusticis gratis accipere quantum et quoto pretio emere debuissent, edixit, fransgressores vel gravi pecuniarum muleta vel vite dispendio afficiens principio regni ut terrore exempli reos inureret ad membrorum detruncationem post ad pecuniœj solutionem proclivior, Pro morum ergo prudentia ut ferè fërt natura mortalium C optimatibus x^enerabilis pr ovincialibus amabilis *habehatur. Quod si qui major um jurati sacramenti immemores a fidei tramite exorbitarent continuo et consiliorum efficaciâ et laborum perseverantiâ erroneos revocabat ad lineam per asperitatem vulnerum detrectantes reducens ad sanitatem animorum. Nec facilè quàm diuturnos sudores in talibus efFuderit enumerem dum nihil patitur, inultum quod a delinquentibus commissum dignitati suœ non esset consentaneum. Pugnarum erat maxima causa Normannia ut antè dixi in qua ipse pariter multis annis degens Angliae quoque prospiciebat nullo audente caput erigere, dum ille audaciam ille susciperet prudentiam. Nec vero proptër rebellionem aliquorum Procerum unquam suorum appetitus est insidiis nisi semel.f Auctor earum fuit quidam cubicularius plebeii generis patre sed pro regiorum thesaurorum custodia famosi, nominis homine natus. Is deprehensus et D (a) Ut encomii hujusce veritas œstimetur, » purgatorium imponderent officium 1 ut terras prastat huic effigiem Comitis ejusdem ab Henrico » quas vi vel arte multis abstulerat, poenitens Huntindonicnsi, ad Valtcrum amicum scribente » redderct, et erratum lacrymis lavaret quibus depictam subjungere. « Fuit, inquit, Robertus » respondens ait : si terras quas aggregavi multifa» Consul de Mettent, in rebus SEecularibus sapien- » riam dhisero, qukl miser fiïlis mais rclinquam ? Gai » tissimus omnium hinc usque* in Jerusalem dege- » contra ministri Domini suffîcerent fîliis^ tuis » ncrum fuit scientiâ clarus., eloquio blandus, i » hœreditales pristinœ, et quas juste terras acquisisti ; i » astutiâ perspicax, providentîâ sagax ingenio ’» cœtera redde alioquin .animant devovistigehennœ. ̃» versipêllis, pradentiâ insuperabilis consilio » Respondit autem Consul : ftïiïs omnia tradam ipsi s profundus, sapienlïâ* magnus. Possessiones ma- » pro salute defuncti misericorditor agant. Eo au» gnas et varias, quas vulgô vocant honores, » tem defuncto, filii ejus magis injuste eongre» urbes et castella, vicos et villas, 7 flumina » gata injuste studuerunt .angerç, .quàm aliquid » et sylvas, prœdictis acquisierat instrumentis. » pro salute paternâ distribuere. Liquct. Igitur Erant autem honores ejus non solùm in Anglia, » summam viri sapientiam, in fine qua laus » vcrùm et in Normannia et in Francia. Pro li- » canitur, non solùm in summam stultitiain » hitu suo Reges Francorum et Anglorum nunc » sed in cœcam devenisse insaniam ». [Spiçil. in-fol. » concordes uniebantur, nunc discordes prœ- T. III. p. 503. w-4». T. VIII. p. 184.) Elisabetham » liabantur. Si adversùs aliquem insurgebat porro Hugonis Magni, Viromanduorum Comitis » contritus humiliabatur si prôdesse volebat, filiam Robertus in uxorem anno 1096 duxerat, » gloxiosus exaltabatur. Hinc thesauri copia auri çum venia Romani Pontificis eo quod essent » scilicet et argenti, gemmàrum et palliorum quinto gradu consanguine !, ) ut probavit Ivo « ineredibiliter ci confluxit. Cùm igitur in summo Carnotensis, quippè cjui Galterium Album, « statu, gloriae suîe degeret, contigit quemdam Valesii Comitem, abavum, communem haberent. » alium Consulem sponsam ci, tam factione quàm Verùm irrilo deinçeps facto, nescio quibus dolis >̃ dolosis viribus, arripuisse. Undc in senectate matrimonio, Elisabetham, postquam octo liberos, « suai mente turbatus et angarùt obnubilatus, in marcs. et feeminas, Roberto peperisset, abstulit » tenebras mœroris incidit, nec usque ad mor- viventi Guillelmus de Wareiwa, Surreii in Anglia » tem se lœtum vcl hilarem sensit. Cùm autem Cornes, is ipse Consul de quo loquitur Huntin» post dies dolori dedicatos in infirmitatem mor- doniensis. Robertum autem de Mcllento v Nonas » tis pYeenunliam incidisset rogatus ab Àrchie- Junii an. 1118 obiisse, testis est Ordericus » piseopo et Sacerdotibus, cùm- ei confessionis Vitalis. facile
