Côrr. 1087.
Mante.
Caen.
Gij
EX CHRONICO ANGLO-SAXONICO.
A Winceaster ad Pascha .atque ita itinera sua instituit, ut esset’ ad Pentecosten apud Westminster, ubi armis militaribus honoravit filium suum Henricum. Postea sic itinera disposuit, ut pervenerit in festo Primitiarum ad Searebyrig ubi ei obviam venere ejus Proceres ; et omnes prasdia tenentes, quotquot essent nota ? melioris per totam Angliam hujus viri servi fuerunt omnesque se illi subdidere ejusque facti sunt vassalli ac ei fidelitatis juramentâ prastiterunt se contra alios quoscumque illi fidos futuros. Inde profectus est in Vectam propterea quod statue rat trajicere in Normanniam, quod et postea fecit verùm prius pro more suo fecit, extorsit nimirùm multùm pecunia ? suis subditis, ubicumque haberet aliquem prsetextum sive justè sive aliter. Profectus est postea in Normanniam et Edgarus Clito, Edwardi Regis propinquus,, ibi abeo defecit, propterea quod haud magno honore apud illum habebatur. B Anno mlxxxvi Ea fuit hâc œtate rerum conditio ut parùm justitiae esset ni. bac terra in quocumque hominum génère, nisi solis Monachis, qui juste vitam instituerunt. Rex et Optimates valdè ac supra modum cupidi fuerunt auri et argenti, nec curabant quàm injustè res parta esset si modo ipsi adipiscerentur. Rex pretio quàm potuit maximo suas terras elocavit tune accedens alius quispiam obtulit plus quàm alter antea dedisset Rexque terras ei concessit qui plus obtulit. Deinde accedens tertius iis plus obtulit atque Rex istis tradidit qui omnium plurimum offerebant nec eurabat.quàm iniquè Praefecti bona pauperibus auferrent, neque quot injusta perpetrarent. Quo plus loquerentur de justis legibus eb faciebant plura injusta. Exegerunt injusta tributa multaque alia contra jus fecerunt quae sunt difficilia numeratu.
Eodem anno ante Assumptionem Sanctae Maria ?, profectus est Willelmus C Rex de Normannia in Franciam cum exercitu et invadens suum dominum Philippuni Regem, interfecit ejus servorum magnam partem, ac igni incendit urbem Mathante omniaque sancta Monasteria quae erant in ea civitate duo item religiosi viri, qui inserviebant Deo in Anachoresi agentes, ibi flammis erant consumpti. His ita factis Rex Willelmus reversus est in Normanniam. Luctuosum quiddam is fecit, et magis luctuosum ipsi contigit. Quomodo magis luctuosum ? morbo correptus est, qui eum acriter afflictabat. Quid plura aspera mors, quae neque parcit divitibus neque pauperibus, eum abstulit. Animam efflavit in Normannia postridie Nativitatis Sanctse Mariae, et sepultus est in Cathum apud Sancti Stephani Monaste’rium quod ipse antea construxerat et postea multis modis auxerat. Reliquit post se tres filios. Is qui Rodbeardus dictus est (a) natu primus erat qiii fuit Cornes in Normannia post illum secundus D dictus est Willelmus qui gessit post eum coronam in Anglia tertius dictus est Heanricus cui pater legavit thesauros innumerabiles. Si cui libet cognoscere qualis vir fuit, sive quantis honoribus afficiebatur sive quot terrarum fuit dominus volumus nos eum describere, quatenùs scimus qui eum vidimus et nonnunquam in ejus curia fuimus. Rex Willelmus de quo loquimur, fuit vir admodùm prudens valdèque potens honoratior etiam ac fortior quovis ex suis antecessoribus. Fuit mitis bonis viris qui Deumamarent, et ultra modum rigidus hominibus qui resisterent suae voluntati (b). Eodem ipso loco quo Deus ei (a) Addit Florentius Wigorn. que tune ex.mlabat » nescientes et more Normannorum barbas raira brancia. » dere, cincinnos tondere cogebantur, projectis (b, Quibus artibus rebelles cdomuerit, regnum- » cornibus et vasis solitis et refectionibus et que sibi asseruerit Willielmus, docet Matthaeus » dapsilitatibus, novis compulsi sunt legibus subParis libro de Abbatibus S. Albani p. 29. « Cùm » jacere. Unde multis de nobilibus Anglis jugum » Rex Edwardus, inquit, migrasset a mundo, Rex » renueutlbus servitutis, cum familia sua ad silvas » Haraldus secundus scilicet filius Godwini Co- » fugientibus et rapinis intendentibus, vix erat »mitis, hoc regnum sibi, quod eum exili jure » tatum alicui suam adire viciniam unde domus » contingebat temerè usurpavit. Unde, Deo » cujuslibet pacifici, quasi municipium obsiden» vmdice, non per annum regnavit. Adquisitâ » dum arcubus et sagittis, gesis et securibus cum »Angliâ et Xormannis subjugatâ cœperunt mala » clavis, sicis et furcis ferreis fuerat communita ; » multiplicari super terram. Anglorani praeci- t ostia seris et repagulis noctibus obseranda. » puè rapina, invidia, superbia, pernox aléa, » Subjugante autem novo Rege Willieimo sibi » ingurgitationes luxuriae varias, immunditiœ et » rebelles, qui adhuc restabant edomandi in An» perjnria infaustum susceperunt incrementum. » glia, prœstitit Abbas [S. Albani] Frethericus » Igniçulo frigescente caritatis, ubique effractarii, » refugium, adminiculum, favorem et auxilium » passim raptores vagabantur. Alea pernox cum » nobilibus Angliœ et prœcipuè Prœlatis injurias » juramentis horribilibus et Anglis insolitis »varias tolerantibus quibus tamen Rex Williel» lites et- homicidia suscitavit ; et successit argen- » mus laqueos multiplices tetendit et muscipulas, » teum immo potiùs luteum, aureo jam sdeculo » sub dolo et specie amicitiœ ducens aliquos » resedenti. Conculcabantur spreti et derisi no- » eorum secum tanquam domesticos et speciales » biles Angli, jugum servitutis a tempore Bruti » amicos in Normanniam eodem anno quo
