Page:Société agricole et scientifique de la Haute-Loire - Mémoires et procès-verbaux, 1879-1880, Tome 2.djvu/15

La bibliothèque libre.
Le texte de cette page a été corrigé et est conforme au fac-similé.
12
mémoires

qu’incombait le soin de redresser et de punir l’injure. Comme l’acte dressé au Puy et contresigné par l’évêque et le chapitre de Notre-Dame est remarquable à tous égards, nous en donnons la teneur littérale :


Noverint universi quod ego, Poncius, dominus de Chaptolio, domicellus, confiteor et in veritate recognosco, in presentia domini B. Aniciensis episcopi, tibi Jarentoni de Torno, domicello, presenti et recipienti et me super hoc interroganti, quod ego nec alii domini de Chaptolio qui pro tempore fuerunt vel fuerint, non habemus nec unquam habuimus nec habere vel requirere possumus vel debemus, modo vel in posterum banna, exercitus vel chavalgadas, gaytas, excubias, clausuras, edificia, manobras, fimancias, maveschancias, escogossatges, neque clamores aliquos seu punitiones civiles vel criminales, sive exigant penam sanguinis sive non, neque alia aliqua usatica, exactiones vel servitutes, in terris illis nec hominibus, quos et quas habes modo et tenes vel in futurum habiturus es tu dictus Jerento de Torno et successores tui vel heredes in castro seu burgo de Chaptolio et mandamento ejusdem castri, ymmo omnia quecumque habes et habiturus es in dictis castro et burgo et mandamento, quantum ad me et meos sunt immunia et libera ab omnibus servitutibus et exactionibus, usaticis et consuetudinibus superius nominatis et non nominatis quamvis contingeret, quod illa que habes in predictis locis essent in posterum cum modo non sint de feude nostro et dominio ; hoc tamen excepto quod tu supradictus Jerentes debes facere claudi hominibus tuis locum illum in quo erant olim domus tue in castro de Chaptolio supradicto, et hoc similiter excepto quod si contingeret quod aliqui homines correguessunt (sic) vel facerent insultum cum armis in terra de Chaptolio, homines tui, quos habes et habiturus es in memorata terra de Chaptoil, debent sequi (h)ansam seu tumultum cum aliis hominibus dicte terre ; quod si non facerent non per me vel successores meos, sed per te et successores tuos propter hoc puniri deberent. Promittens nichilominus ego dictus Poncius de Captoil tibi supradicto Jarentoni, et


    abbé, Pons, à la Chaise-Dieu, lequel Pons devint en 1102 évêque du Puy ? C’est probable, mais les généalogistes de la maison de Tournon et après eux, M. l’abbé Garnodier, auteur d’un excellent livre intitulé : Recherches archéologiques sur Saint-Romain-de-Lerp, Valence, 1860, n’ont pu nous fournir aucun éclaircissement à cet égard.