Page:Thresor de la langue francoyse, 1606, 1, Masset, Aegidius, Nomenclator.djvu/97

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée
34 NOMENCLATOR OCTO LING.


Vsens Campan. flu. Fanto.

Viadrus Germ. flu. Odera.

Vidrus Ger. inser. flu. Swrtewater, a nigrore paludum, e quibus decurrit.

Vistula vel Istula Wixel.

Visurgis Vesaris Sidonio. βίσουργιϛ. Germ. flu. Die Weser, Variana clade nobilis, teste Paterculo. Itargus Ouid. οὐισουργόϛ Dioni.

Vitis Plin. Flamin. flu. Montone.

Vmbro Thusc. flu. Vmbrone.

Volerius Corsicae flu. Rigi, aliis Fiuminale.

Vomaus vide Trunonus.

Vulturnus Flu. in Neapolitano regno. Voltorno.

Xanthus Asiae flu. Sirbis.

______________________________

DE FRVMENTIS ET LEGVMINIBVS.

CAP. XIX.

ACVS aceris, Purgamentum frumenti palea. Porro acus Plinio diciur, cum per je spica pinsitur, palea vero, vbi cum spicula teritur in area. σχύβαλον AL. Sprewer, Kleyen B. Caf Paille G. Paille. Ir. Paglia H. Grancas y ahechaduras de trigo

Alica zea deglubita. xόνδροϛ. B. Gort

Amylon ἂμυλον AL. Amlung B. Ameldonck G. Amydum. Ir. Amido H. Amydon, leche de trigo

Aracus ἂραχοϛ, ἂραxοϛ Galeno. B. Crock G. Vesseron, serre

Arista ἀνθέρικ ἀθύρ, quasi cornu spicae, et acus exilis ac longa e gluma exstans. AL. Das Haaram Korn oder are B. Baerdeken van de Adere G. La barbe de l’espi. Ir. La spica H. La raspa de la espiga

Athera ἀθήρα, ῥόφημα, ω(/ϛπερ πολτάριον ὑγρόν. Sorbitiuncula pulticulae liquidae similis ex zeae tenuissimo polline. AL. Muss B. Moes, suypen

Auena βρῶμοϛ ἀχρόσπελοϛ Dioscorid. σιφώνιον. AL. Habern B. Hauer G. Auoine IT. Auena, vena H. Auena

Byne βύνη Aetio. Hordeum madefactum, quod germinauit, deinde cum ligulis enatis torretur, vt Cornarius annotat. AL. Malts B. Mont

Cicer ἐρέβινθοϛ AL. Kichererbs Zizererbs, Kichern B. Ciceren G. Cices IT. Ceci H. Garuancos

Cicer arietinum. ἐρέβινθοϛ χριόϛ AL. Zesern erwissen B. Cicers G. Pois cices

Conchis Martiali, Iuuenali, Faba cum corticibus suis eliua. AL. Bonen die man vngerhelt kocher B. Ongepeelde boone gecoockt G. Febues bouillies auec l’escorce IT. Faue bollite con le sue guscie H. Haua cozida con su cortesa

Culmus Frumenti calamus, stipula χάλαμοϛ, χαλάμη. Culmum esse ipsum calamum: stipulam vero folium, quo vestitur calamus, voluit Seruius. AL. Halm, kornhalm, stengel, Stupffel B. Stoppel G. Chaulme, chalmeau de ble IT. Gamba del frumento H. La cana

Eruilia ω)=xροϛ AL. Erweissen B. Erritten G. Pois IT. Arabeia Tradentinis, rauiglione, pisarelli Venet H. Arueja

Eruum ὂροβοϛ. AL. Ein gemuss, vie Wicken, da sman den Viche zu Futter saher B. Ernen G. Ers. IT. Eruo, mocho H. Yeruos

Faba χύαμοϛ AL. Bonen B. Bone G. Febue IT. Faua, baccieli Italis dicuntur fabae virides et recentes H. Haua

Etsi doctissimus Rembertus approbare nitatur, phaselum veterum, φάσηλον, esse vulgarem fabam, aegre tamen persuaderi possum, cognitionem leguminis tantoperc in vsu mortalium semper habiti, ita prorsus abolitam atque ex animis hominum crasam, vt nunc demum velut rediuiuam ab inferis, aliam nomenclaturam reuocare necessum sit. itaque bona eius venia cum maxima doctorum turba receptam vbique temporum praerogatiua vocem seruabimus, dum omnium consensu veritas obtinuerit.

Faba fresa Plin. quae confracta est. ἐρεγμόϛ AL. Gerehlte Bonen B. Gestooten oft ghecapte ost gemalen bonen

Fabae hilum Nigrum in summa faba. AL. T’swart van de bone G. Lenoir de la febue IT. Il nero della faua H. El negro de la haua

Fabae oculus ὂμμα Aristot. Vmbilicus fabae, vbi bifores fabarum valuae committuntur. ὂμμα, ἢ τό δίθυρον τῶν χυάμων συνῆπται.

Fabae scapus fabalis stipula Ouid. χαυλόϛ τού χυάμου AL. Bonenstengel Bonenhalm B. Bonnstroo, bonenstangel

Fabae tunica concha fabae Scribonio, valuulus Columell. operculamentum. λέποϛ, λεμμα, πέσχοϛ Nicand. θήχη Aristot. λόβοϛ, λέβηριϛ Hesychio, χέλυφοϛ Apollonio B. De hawe, bowe, de peele G. La gonsse

Fabalia Plin. fabago Cat. fabaginum acus. χυρύβια. Quisquiliae et purgamentum fabarum. B. T’caf vande bonen

Fagopyrum Pabuli genus, quod a similitudine, quam cum sagina glande habet, vernacula lingua vocat Boeckweit, quasi faginum frumentum,


meliore ratione, quam si etymon vocis referas ad hirci pabulum, itaque laudo vocem fagopyrum, improbo tragotrophon. AL. Hey delkoren B. Boeckweyt

Far zea, adot, halicarnasseus lib. 2. τού φαῤῥόϛ, ὁ\ χαλούμεν ἡμεῖϛ ζέαν. AL. Spelts, Sant Peters Korn, Einkorn, Blicken, Dinckel B. Speelte G. Speltre, de l’espeautre IT. Spelta pirra, pirra, farra, alga apud Insubres H. Spelta

Farina simila Celso. μυλήφατοϛ πυρόϛ Apollon. ἂλφιτον, quae sicrassior sit χρίμνον, sitenuior, ἂλευρον vocatur. AL. Mehl B. Meel G. Farine IT. Farina H. Harina

Farinam depsere subigere δεyεῖν Hom. AL. Mohlkneten, wurcken B. T’meel kneden, wercken G. Pestrir et amollir la paste IT. Gramolar la pasta H. Souar la harina

Farrago Quod ex pluribus satis pabuli causa datur iumentis. AL. Gemischet Furter B. Mistelluyn G. Dragee a cheuaux IT. Comistione de biaua H. Herren de centeno

Festuca et festucago. αἰγίλωy AL. Lulch, Dort B. Drauick G. Auron

Festuca χάρφοϛ AL. Strohalm B. Veese, Veesken G. Festu IT. Ramuscello, festuca H. Palillo

Flos pollen Farina a furfuribus expurgatissima, quaniquam Plinius inter haec nonnihil discriminis statuat, et Celsus pollinem impuriorem farinam intelligat. παιπάλη, γῆρυϛ AL. Simmelmel, feinestmel B. Fijnmeel, Fijn bloemen meel, Donst Brabantis G. La fleur de la farine IT. Fior di farina H. harina sotil y muy aputgada

Frit Var. Quod in summa spica matura minus est quam granum.

Fruges Quidquid e terrae prouentu in alimonia cedit, Cereales fructus. ὂμπνοι, ὂμπνιοϛ σπόροϛ Nonno. AL. Allerley Frucht der Erden B. Alderley vruchten G. Toute forte de fruit IT. Ogni sorte de frutti H. Las frurtas de la tierra

Frumentum Adoreum semen Colum. semen Cereale. σῖτοϛ, χαρπόϛ δημητριαχόϛ [δημητρῖαχόϛ], xιλόϛ, ὂμπνη Lycoph. ὂμπνιοϛ σπόροϛ Nonno. AL. Allerley Korn das aren hat B. Koren G. Fourment IT. Ogni sorte di biaua H. Los panes quelquezieredes

Furfur Farinae recrementum crassius. χυρίβτον, πήτυρον AL. Grusch, Kleyen B. Semel, Gruys G. Du son brau IT. Semola, crusca H. Saluado, somas

Gluma Varro. Folliculus grani, seu inuoluerum seminum in frugibus, vtriculus Plin. ἔλυτρον. Dioscorid. AL. Kornhuilse B. Korenhuysken G. La paille qui couure le grain IT. La guscia del fromento H. Hollejo del grano

Granum Varr. Quod intimum est solidum. uouuos. AL. Kern B. Grein, grein Karens G. Grain IT. Granum H. Granum

Hordeum χριθή AL. Geersten B. Gerste G. Orge IT. Orzo H. Ceuada

Legumen aliud est coctile, aliud refractarium et contumax, quod ἀτέραμνον et χεράσβολον Plutarchus et Nazianzenus nominant.

Legumen legumentum quod vellendo legatur, non secetur, xέδροy Theophr. ὂσπριον ἔλλοβον Theophr. βέλεχοϛ Aristoph. AL. Hulschenfrucht, Gemuss B. Vrucht diemen metter hant leest G. Legume IT. Legume H. Legumbre

Lens lenticula. φαχή, φαχόϛ AL. Linsen B. Linsen G. Lentille IT. Lenticchia H. Lentejas

Lolium αἱ/ρα, ζιζάνιον, θύαροϛ AL. Lulch, rouwetsen, twalch, trespe B. Ontcruyt, harick, dronckaert G. Yuraye, yutoie, gasse, leuille IT. Loglio H. Yojo

Lomentum Farina fabacea. λείωμα ἐρέγμινον ἂλευρον. AL. Bonen Mehl B. Bonen meel G. Farine de febues IT. Farina di faue H. Harina de las hauas

Lupinus θέρμοϛ AL. Feigbonen, Weickbonen, Wolffaschbonen B. Lupijnen G. Lupins IT. Lupini H. Altramuz

Messis ἂμητοϛ AL. Geschnitten Korn B. Ghemayer Koren G. La moisson IT. Messe H. Miesse

Milium χέγxροϛ, χεγxρίϛ Straboni. πασπάλη Hippocr. AL. Hierse B. Cheers G. Miller IT. Miglio H. Mijo

Milium Indicum Plin. lib. 18. cap. 7. quod Turicicum, aut Sarracenicum triticum nuncupamus, praegrandibus culminis, quas φόβαϛ vocant, idem forte fuerit, quod a Theophrasto πυρόϛ ὁ χαμοχαίαϛ, a cresstudine perticis longuriisque (χάμαχαϛGraeci dicunt) aemula vocitatur. AL. Turckisch Korn B. Turcksche tarwe G. Ble Satazin

Olyra Arinca Plinio. ὂλυρα B. Amelkoren Typha. τύφη. AL. Welsch weiten B. Roomschetarwe

Omelysis apud medicos veterinarios, aequalis farinae miscella bordeaceae, seminis lini et foenigraeci, Pelagonio testante: at Plinio ex medicorum placitis, farina hordeacea cruda ad discrimen polentae, quae torritur aut frigitur. ω)μήλυσιϛ, et ω)μιή λύσιϛ et χριθίνη ἀμήλυσιϛ.

Oryza ὀρύζα AL. Reiss, Reiss B. Rijs G. Ris IT. Riso H. Arros

Panicum a paniculis semen continentibas. melfrugum. Diocli dictum ἔλυμοϛ μελίνη AL. Butsweiss, Heydel B. Panickoren G. Paniz IT. Panico H. Panizo