Page:Œuvres de Blaise Pascal, II.djvu/229

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

LETTRE DE THOMAS HOBBES AU P. MERSENNE 213

nunc haec nunc illa in quibus corpus nullum inest et sic con- tingere in natura sua actione naturali solis, ignis, aliorum- que, si qua sunt, corporum calefacienlium. Horum enim actio talis est, ut corpora vicina agitent partesque ipsorum dissipent unam in alteram illidentia. Qua actione vacua quœdam spatiola necessario oriuntur. Habet etiam libellus hic, dictiones quasdam, quas nulla sequitur rerum imagina- tio, quales sunt légèreté mouvante, pesanteur effective \ espr U de feu, cum nihil dici possit movens neque effectlvum prœter corpora, levitas autem et gravitas accidentia sint, nimirum potentiae passivae. Et quod attinet ad spiritus ignis, sive spiri- tus ignitos, imaginari nullo modo possum, ignem ipsum, se- paratum e carbone, ligno, aliave materia combustili aliud esse praeter spiritum, hoc est corpus subtilissimum, ab ipso combustibili velociter evolans sive expulsum, qua velocitate aër vicinus impulsus, motu usque ad oculum pertinente, facit ut concipiamus inde Lumen propter quod appellamus ignem id quod ante carbonem dicebamus.

Videtur autem sibi etiam aliquando contradicere. Nam in capite de Thermometro, cùm rationem ex œthere suo reddidis- set quare aqua videtur descendere (nempe œlheri qui in ea erat ascendente) redditurus rationem quare cessante calore aqua denuo descendit, dicit banc sctherem repetere illum ean- dem mixtionem quam ante hahuit, ut rem mundo propriam sive naturalem, pag. 19, lig. 26 2. Hoc autem fieri non potest nisi aethere descendente. Dicit autem postea pag. 3o lig. 17 : Eam esse ^theris Inclinationem ut supra aerem atque alia omnia Ele- menta ascendat^. Id quod antedictisestcontradictorium. Plura de bac re hoc ternpore non scribam quia causam quare Argen-

��1. Voir le § XI, et particulièrement le passage cité dans notre commentaire de la Letlre à M. Le Pailleur, p. 202 n. 2.

2. § VI : (c L'air et l'eau [et non pas l'.^ther] reprennent leur meslange naturel, et propre au monde. »

3. § XI : « L'inclination de l'JEther est de monter par dessus l'air, et tous les autres Elemens. »

�� �