Qand lo rossignols el foillos

La bibliothèque libre.
Der Troubadour Jaufre Rudel, sein Leben und seine Werke
A. Hettler (p. 54-55).

Quand lo rossinhols el folhos
dona d’amor en quier en pren
e mou son chant jauzen jojos
e remira sa par soven ;
eil riu son clar eil prat son gen,
pel novel deport, que renha,
mi ven al cor grans jois jazer.

D’un’ amistat soi envejos,
car no sai joja plus valen,
c’or e dezir, que bonara fos,
sim fazia d’amor prezen ;
quel cors a gras, delgat e gen,
e ses ren, quei descovenha,
es s’amors bon’ ab bon saber.

D’aquest’ amor soi cossiros
velhan e pueis sompnhau durmen,
car lai ai joi meravilhos,
per qu’ieu la jau jauzitz jauzen ;
mas sa beutatz nom val nien,
car nulhs amicx nom essenha
cum ieu ja n’aja bon saber.

D’aquest’ amor sui tant cochos,
que quand ieu vauc ves lieis corren,
vejaire m’es, qu’a reversos
m’en torn, e qu’ella m’an fugen ;
e mos cavals i vai tan len,
greu er, qu’oimais i atenha,
s’amors no lam fai remaner.


De tal dompna sui cobeitos,
a cui non aus dir mon talen,
anz quan remire sas faissos,
totz lo cors m’en vai esperden ;
et aurai ja tant d’ardimen,
quel aus dir, per sieu mi tenha,
pois d’als non ll’aus merce querer ?
  
A ! cum son siei dich amoros
e siei faich son doutz e plazen !
qu’anc non nasquet sai entre nos
neguna, c’ajal cors tant gen,
grailes, fresca, ab cor plazen,
e non cre, genser s’ensenha,
ni non vi hom ab tant plazer.

Amors, alegres part de vos,
per so car vau mon mielhs queren,
e soi en tant aventuros,
qu’encaras n’ai mon cor jauzen,
la merce de mon bon guiren,
quem vol em apell’ em denha
e m’a tornat en bon esper.

E qui sai reman delechos
e dieu non sec en Beileen,
non sai, com sia jamais pros,
ni com ja venh’ a guerimen ;
qu’ieu sai e crei mon escien,
que cell, cui Jhesus ensenha,
segura escola pot tener.

[1]

  1. La version ci-dessous est extraite de Gedichte Der Troubadours in provenzalischer Sprache par C. A. F. Mahn et complété par l’ouvrage Fragments de poésies en Langue d’Oc de Gustave Brunet et François-Just-Marie Raynouard qui rapporte une sixième strophe. Cette version à été établi par un contributeur de wikisource, voir page de discussion pour les choix éditoriaux.


    [Q]and lo rossignols el foillos
    Dona d’amor e’n qier e’n pren,
    E’n mou son chant jauzen joios
    E remira sa par soven,
    E’il riu son clar e'ill prat son gen,
    Pel novel deport que reigna
    Me’n ven al cor grans jois jazer.

    D’aqest amor son tant cochos
    Qe qant eu vauc vas lieis corren,
    Vejaire m’es q’arehusos
    Me’n torn e q’ella m’an fugen,
    E mos cavals i cor tan len,
    Greu er q’oimais i ateigna
    S’Amors no la’n fai remaner.

    De tal dompna sui cobeitos
    A cui non aus dir mon talen,
    Anz qan remire sas faissos,
    Totz lo cors me’n vai esperden.
    Et aurai ia tant d’ardimen
    Qe’i laus dir per sieu mi teigna,
    Pois eu no’il aus merce qerer ?

    A ! cum son siei dich amoros
    E siei faich son doutz e plazen !
    C’anc non nasqet sai entre nos
    Neguna q’aia’l cors tan gen :
    Grail’es, fresca ab cor plazen,
    E non cre gensser s’enseigna
    Ni no’n vi hom ab tan plazer.

    Amors, alegres part de vos
    Per so car vau mo mieills queren,
    E sui d’aitan aventuros
    Q’encar n’aurai mon cor gauzen
    La merce de mon bon guiren
    Qe’m vol e m’apella e’m daigna
    E m’a tornat en bon esper.

    E qi sai rima deleitos
    E Dieu non sec en Belleen,
    No sai, com jamais sia pros,
    Ni com ja venh’a guerimen,
    Q’ieu sai e cre mon escien,
    Que cel, ci Jhesus enseigna,
    Segur’escola pot tener.