Société, dans les termes suivants[1] :
« Postquam Exc. dominus Professor Cranen me visitatione sua sæpiùs honorarat, litteris rogavit Domino Ham cognato suo, quasdam observationum mearum videndas darem. Hic dominus Ham me secundò invisens, secum in laguncula vitrea semen viri, gonorrhoea laborantis, spontè destillatum, attulit, dicens, se post paucissimas temporis minutias (cùm materia illa jam in tantùm esset resoluta ut fistulæ vitreæ immitti posset) animalcula viva in eo observasse, quæ caudata et ultrà 24 horas non viventia judicabat : idem referebat se animalcula observasse mortua post sumptam ab ægroto terebinthinam. Materiam prædicatam fistulæ vitreæ immissam, præsente domino Ham, observavi, quasdamque in ea creaturas viventes, at post decursum 2 aut 3 horarum eamdem solus materiam observans, mortuas vidi.
» Eamdem materiam (semen virile) non ægroti alicujus, non diuturnâ conservatione corruptam, vel post aliquot momenta fluidiorem factam, sed sani viri statim post ejectionem, ne interlabentibus quidem ex arteriæ pulsibus, sæpiusculè observavi, tamtamque in ea viventium animalculorum multitudinem vidi, ut interdum plura quàm 1 000 in magnitudine arenæ sese moverent ; non in toto semine, sed in materia fluida crassiori adhærente, ingentem illam animalculorum multitudinem observavi ; in crassiori verò seminis materia quasi sine motu jacebant, quod indè provenire mihi imaginabar, quòd materia illa crassa ex tam variis cohæreat partibus, ut animalcula in ea se movere nequirent ; minora globulis sanguini ruborem adferentibus hæc animalcula erant, ut judicem, millena millia arenam grandiorem magnitudine non æquatura. Corpora eorum rotunda, anteriora obtusa, posteriora fermè in aculeum desinentia habebant ; caudâ tenui longitudine corpus quinquies sexiesvè excedente, et pellucidâ, crassitiem verò ad 25 partem corporis habente prædita erant, adeò ut ea quoad figuram cum cyclaminis minoribus, longam caudam habentibus, optime comparare queam : motu caudæ serpentino, aut ut anguillæ in aqua natantis progrediebantur ; in materia verò aliquantulum crassiori caudam octies deciesvè quidem evibrabant antequam latitudinem capilli procedebant. Interdum imaginabar me internoscere posse adhuc varias in corpore horum animalculorum partes, quia verò continuò eas videre nequibant, de iis tacebo. His animalculis minora adhuc animalcula, quibus non nisi globuli figuram attribuere possum, permista erant.
» Memini me ante tres aut quatuor annos, rogatu domini Oldenburg B. M. semen virile observasse et prædicta animalia pro globulis habuisse ; sed quia fastidiebam ab ulteriori inquisitione, et magis quidem à descriptione, tunc temporis eam omisi. Jam quoad partes ipsas, ex quibus
- ↑ Voyez Trans. Phil., no 141, p. 1041.
