Page:Descartes - Œuvres, éd. Adam et Tannery, VII.djvu/134

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

I04 OEuvRES DE Descartes. m-m.

machinse taie artificium objedivum contineat potius quàm aliud , hoc profedo habere débet ab aliquâ

136 caufâ; eftque idem refpeélu hujus artificium obje cli- vum, quod refpedu idese Dei realitas objectiva. Et quidem hujus artificii caufa varia poteft affignari : vel 5 enim eft realis aliqua talis machina prius vifa, ad cu- jus fimilitudinem idea ifta formata eft, vel magna Me- chanicse fcientia, qucC eft in illo intelledu, vel forte magna ingenii fubtilitas, cujus ope etiam fine prseviâ fcientia potuit illam invenire. Notandumque omne ar- lo tificium,quod in ideâ illâ eft tantùm objedive, necef- fario effe debere in ejus caufâ, qualifcunque tandem illa fit, vel formaliter, vel eminenter. Et idem etiam de realitate objectiva, quae eft in ideâ Dei,efte putandum.

In quonam verô hsec ita erit, nifi in Deo realiter i5 exiftente? Sed vidit optime hsec omnia vir perfpicax, ideoque fatetur peti poffe, cur hœc idea hanc realitaîem objeélivam potius contineat quàm illam^, eique quaeftioni refpondit primo : de ideis omnibus idem effe quod fcripji de ideâ trianguli; nempe, etjî forte triangulum nullihi 20 gentium exijîat, effe tamen ejus determinatam quandam naturam, Jîve ejjentiam, Jive formam iinmutabilcm & œ-

137 ternam. Atque illam ait caufam non pojîularc . Quod ta- men non fatisfacere fatis vidit; etfi enim natura trian- guli fit immutabilis & aeterna, non tamen ideo minus 25 quaerere licet cur ejus idea fit in nobis. Ideoque fub- junxit : Ji tamen mordiciis rationem exigercm, cjff'e imper- feéîionem intelleélûs nojîri, ôc. Quâ refponfione non aliud videtur fignificare voluifte, quàm nihil verifimile hac de re refponderi ab iis qui a me voluerint dilVc

a. Voir, pour ceci et ce qui suit, ci-avant, p. 93, 1. 5-2 1 .

�� �