Page:Descartes - Œuvres, éd. Adam et Tannery, VIII.djvu/753

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

35-3 7 . In Programma. j^

Ubi oftendit, fe plane ignorare, quid fit quod à Phi- lofophis vocatur modus : in eo enim confiftit natura modi, quôd nullo pado poffit intelligi, quin concep- tum rei, cujus eft modus, in conceptu fuo in|volvat, 5 ut jam fupra explicui 3 . No/ier autem fatetur mentem pofle aliquando intelligi fine corpore, quando fcilicet de corpore dubitatur ; unde fequitur, illam tune fal- tem dici non pofle ejus raodum. Atque, quod ali- quando verum eft de alicujus rei eflentiâ vel naturâ,

10 femper eft verum; fed nihilominus affirmât, rerum na- turampati, ut mens fit tantùm corporis modus b : quae duo manifefte contradidoria funt.

Inarticulofexto% quid fibi velit, non capio. Memini quidem audivifle in fcholis, animant ejfe aéîum corpo-

i5 ris organici; fed ipfam dici organicam, nunquam ante hanc diem audivi. Atque ideo ab authore nojîro veniam peto, ut, quia nihil hîc certi habeo quod feribam, meas conjeduras, non tanquam rem veram, fed tan- quam conjeduras duntaxat, exponam. Duo inter fe

20 pugnan|tia mihi videor advertere : quorum unum eft, quôd mens humana fit fubftantia realiter à corpore diftinda; hocque aperte quidem dicit Author, fed ra- tionibus, quantum poteft, difîuadet, foliufque Sacrse Scripturae authoritate probari pofle contendit; aliud

2 5 eft, eandem illam mentem humanam in omnibus fuis adionibus efle organicam five inftrumentalem , quse fcilicet per fe nihil agat, fed quâ corpus utatur, tan- quam membrorum fuorum confirmatione, aliifque cor-

a. Page 35o, 1. 11-14.

b. Page 342, 1. 22-24.

c. Page 343,1. 24.

�� �