Page:Descartes - Œuvres, éd. Adam et Tannery, VIII.djvu/758

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

3 6o NotjE 45-47.

Dei, quae in nobis eft, non à noftrâ cogitandi facultate, cui fit innata, fed ex divinâ revelatione, vel traditione, vel rerum obfervatione, ejfe. Cujus aflertionis errorem fa- ciliùs agnofcemus, fi confideremus, aliquid dici pofle ex alio efîe, vel quia hoc aliud eft caufa ejus proxima 5 & primaria, fine quâ efle non poteft ; vel quia eft remota & accidentaria duntaxat, quae nempe dat occa- fionem primariae, producendi fuum effe&um uno tem- pore potiùs quàm alio. Sic artifices omnes funt ope- rum fuorum caufae primariae & proximae ; qui verô 10 jubent, vel mercedem promittunt, ut illa faciant, funt caufae accidentariae & remotae, quia fortaflis nifi juffi non facerent. Non autem dubium eft, quin traditio vel rerum obfervatio faepe fit caufa remota, nos invi- tans, ut ad ideam, quam habere poflumus | de Deo, 1$ attendamus, illamque cogitationi noftrae praefentem exhibeamus. Quôd autem fit caufa proxima iftius ideae effeftrix, à nemine dici poteft, nifi ab eo, qui putat nihil à nobis de Deo unquam intelligi, nifi quale fit hoc nomen, Deus, vel qualis fit figura corporea quae 20 nobis ad repraefentandum Deum à piétoribus exhi- betur. Quippe obfervatio, fi fiât per vifum, nihil pro- priâ fuâ vi menti exhibet praeter piduras, & quidem piduras ex folâ motuum quorundam corporeorum varietate confiantes, ut ipfe Author no/ier docet ; fi a5 perauditum, nihil praeter verba & voces; fi verô per alios fenfus, nihil in eâ habetur quod referri poflit ad Deum. Et fane, quôd vifus nihil praeter piéturas, nec auditus praeter voces vel fonos, proprie ac per fe exhi- beat, unicuique eft manifeftum : adeô ut illa omnia 3o |quae praeter iftas voces vel piduras cogitamus tan-

�� �