Page:Descartes - Œuvres, éd. Adam et Tannery, VIII.djvu/92

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

62

��Principiorum Philosophie

��54-55.

��XXXVII.

Prima lex naturœ : quoi unaquwque res, quantum in Je eji, femper in eodem fiatu perfeveret ; ficque quodfemel movetur, femper moveri per- çât.

��ex hoc folo, quod Deus diverfimodè moverit partes materice, cùm primùm illas creavit, jamque totam iflam materiam confervet eodem plané modo eâdem- que ratione quà priùs creavit, eum etiam tantundem motus in ipfà femper confervare a .

Atque ex hac eâdem immutabilitate Dei, regulae quaedam five leges naturse cognofci poflunt, quse funt caufse fecundariœ ac particulares diverforum motuum, quos in fingulis corporibus advertimus. Harum prima eft, unamquamque rem, quatenus eft fimplex & indi- vifa, manere, quantum in fe eft, in eodem femper ftatu, nec unquam mutari niû à caufis externis. Ita, li pars aliqua materiae fit quadrata, facile nobis perfuademus illam perpétué manfuram effe quadratam, nifi quid aliunde adveniat quod ejus figuram mutet. Si quiefcat, non credimus illam unquam incepturam moveri, nifi ab aliquâ caufà ad id impellatur. Nec ulla major ra- tio eft, û moveatur, cur putemus ipfam unquam fuâ fponte, & à nullo alio impeditam, motum illuir. fuum efte intermiffuram. Atque ideô concludendum eft, id quod movetur, quantum in fe eft, femper moveri. Sed quia hîc verfamur circa terram, cujus conftitutio talis eft, ut motus omnes qui propè illam fiunt, |brevi fiftan- tur, & fsepe ob caufas quœ fenfus noftros latent : ideô ab ineunte setate fœpe judicavimus eos motus, qui fie à caufis nobis ignotis fiftebantur, fuâ fponte deûnere. Jamque proclives fumus ad illud de omnibus exifti- mandum, quod videmur in multis effe expeiti : nempe

6 immutabilitate] immobilitatte (sic, 1" édit.).

��10

��i5

��20

��25

��a. Voir t. V, p. 385.

�� �