Page:Descartes - Œuvres, éd. Adam et Tannery, X.djvu/262

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

252 Opuscules de 1619-1621.

��III

Page 242, ligne 7, note a.

Sur les relations de Descartes et de Faulhaber, à Ulm, en 1619 ou 1620, voici l'unique document, tiré de Lipstorp, Specimina -Phi- lofophicE Cartejîanœ, i653 (suite immédiate du passage rapporté ci- avant, p. 47-48) :

« .. .Sed ne huic Bredenfi civitati diutius immoremur, pergendum » nobis eft ad illa, quœ alibi ab eo prœclarè defignata funt. Adum » eo tempore erat inter Batavos & Hifpanos milites de depofitione » armorum, quam ad praefcriptum temporis intervallum utraque » pars approbaverat, ut eo elapfo vel pacis confilia locum invenirent, » vel novis viribus dubia Martis aléa redintegraretur. Quocirca » nofter Cartefius, otii militaris impatiens, Araunienfium Principi » renunciavit, & in Germaniam conceffit ad Inaugurationem Impe- » ratoris Ferdinandi II, anno hujus feculi xix Francofurti ad Mœ- » num celebratam. Ab hac ad caftra reverfus, fe ad Bavariae ducem » Maximilianum contulit, qui tum temporis militum manum co«»e- » bat contra Fridericum Comitem Palatinum, & Bohemias Regem, » uti triftis nos eventus docuit. Apud ipfum verô nomen rurfus » profeffus eft militis voluntarii, hoftem licet ignorans, adverfus » quem copias forent educendae. Tandem movit in Suevo's, caftrifque » ad Ulmam pofitis tormentis majoribus ibi trepidari cœptum eft. » Sed incerventu Oratorum Régis Chriftianiflimi fuerunt pacis con- » filia admiffa, Dcoque benc juvante inter Maximilianum & Confœ- » deratos Evangelicos Ulma.' pax fancita eft, anno hujus feculi xx, » ficque miles in hyberna dimilfus. Intérim nofter Cartefius, Ulmam » ingreftus, celebrem ejus loci Mathematicum, Dn. Johannem Faul- » haberum, falutavit. Hic novum hofpitem humaniter excepit, fi- » mulque Mathematicarum cultorem efl'e cognofcens, ex eo quaefi- » vit, num in analyfi Geometricà vulgari exercitatus effet, adeoque » aliquod problema folvere poffet. Noftro annuente & cujufvis pro- » blematis folutionem ipfî pollicente, vix à rifu & bile fibi cavere » potuit, facile notans militum morem, ifti gloriofo Propolinici » Plautino Mavortem in linguâ gerenti^ non abfimilium. Noftro » tamen inftante, ut periculum in fe faceret, primo levioribus, » poftea arduis eum tentavit, cumque ipfum plané ex|fpedationi » fuae diffimilem deprehendiffet, vehementer ipfum rogavit, ut » fecum per horam unam aique alteram conferret; ipfoque prompte

�� �