Aller au contenu

Page:Euclide - Les Œuvres, Peyrard, 1816, II.djvu/62

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

ΠΡΟΤΑΣΙΣ ἐ. PROPOSITIO V.

Οἱ ἐπίπεδοι ἀριθμοὶ πρὸς ἀλλήλους λόγον ἔχουσι, τὸν συγκείμενον ἐκ τῶν πλευρῶν.

Plani numeri inter se rationem habent compositam ex lateribus.

Εστωσαν ἐπίπεδοι ἀριθμοὶ οἱ Α, Β, ι καὶ τοῦ μὲντ α πλευραὶ ἔστωσαν οἱ Τʼ, Δ ἀριθμοὶ, τοῦ δὲ Β οἱ Ε, Ζ. λέγω ὅτι ὁ Α πρὸς τὸν Β λέγον ἔχει Ττὸν συγκείμενον ἐκ τῶν πλευρῶν.

Sint plani numeri A, B, et ipsius quidem A latera sint Γ, Δ numeri, ipsius vero B ipsi E, Z ; dico A ad B rationem habere compositam ex lateribus.

Λόγων γὰρ δοθέντων, τοῦ τε ὃν ἔχει ὁ Γʼ πρὸς τὸν Κ καὶ ὁ Δ πρὸς τὸν Ζ, εἰλήφθωσαν ἀριθμοὶ ἑξῆς ἐλάχιστοι ἐν τοῖῆς Γ. Ε, Δ, Ζ λόγοις, οἱ Η. Θ. Κ, ὥς τε εἶναι ὡς μὲν τὸν Γ πρὸς τὸν Ε οὑὕτως τὸν23 Η πρὸς τὸν Θ, ς δὲ τὸν » " Δ πρὸς

Rationibus enim datis, et ipsh quam habet Γ ad E, et Δ ad Z, sumantur numeri deinceps minimi in rationibus Γ, E, Δ, Z, ipsi HB, CB, K, ita ut sit ut quidem Γ ad E ita H ad ey,

A, 6. B, 20.
Λ, 12.
Γ, 2. Δ, 3. E, 4. Z, 5.
H, 3. Θ, 6. K, 10.

τὸν Ζ οὕτως τὸν Θ σρὸς τὸν Κ. Καὶ ὁ Δά τῦν Ε πολλαπλασιάσας τὸν Λ ποιείτω. Καὶ ἐπεὶ ὁ Δ τὸν μὲν Γ πολλαπλασιάσας τὸν Α πεποίηκε, τὸν δὲ Ε πολλαπλασιάσας τὸν Λ πεποίηκεν". ἔστιν ἄρα ὡς ὁ, Γʼ πρὸς τὸν Ε οὕτως δὁΑῺΑ πρὸς τὸν Λ.

ut vero Δ ad Z ita e ad K. Et ipse Δà ipsum E multiplicans ipsum 4 faciat. Et quoniam Δ ipsum quidem Γ multiplicans ipsum A fecit, ipsum vero E multiplicans ipsum A fecit ; est igitur ut Γ ad E ita A ad A. Utautem F ad E ita H ad e ;


PROPOSITION V.

Les nombres plans ont entr’eux une raison composée des côtés.

Soient les nombres plans 4, B ; que T, Δ soient les côtés de Α, et E, Z les côtés de B ; je dis que Α a avec B une raison composée des côtés.

La raison de Γ à E, et celle de à Z étant données, soient pris les nombres H, , K qui soient successivement les plus petits dans les raisons dev, Ε, Δ, Ζ (4. 3), de manière que T soit à Ε comme H est à Θ, et que Δ soit à Z comme est à K Que Δ multipliant E fasse n Puisque Δ multipliant Γ fait Α, et que multipliant E fait Δ, Γ est à E comme A est à Λ (17. 7). Mais