Page:Leibniz - Die philosophischen Schriften hg. Gerhardt Band 2.djvu/258

La bibliothèque libre.
Cette page n’est pas destinée à être corrigée.

îbe Barber an fieilmig. 245

ream, unitatem, Monada. Unaquaeque tamen substantia corporea continet in se inñnitas machinas, singulas suis viribus instructas, et harum singulae rursus inñnitas alias, et sic porro in infinitum. Quo ipsa illa mihi videtur unitas, quam in prioribus stabiliveras, rursus evanescere. Erit enim bac ratione unaquaeque substantia corporea non tam substantia quam aggregatum inñnitarum substantiarum, neque lioebit unquam pertingere ad substantiam simplicem, non ex pluribus coagmentatam ; non secus ac in divisione matériae nunquam licet devenire ad massulam non ex pluribus aliis compositam. Existimabis forsitan, aggregatum hoc machinarum unum fieri per åvrekéxetav illis omnibus supervenientem. Sed ’ut fateor, absque vi matériae indita nullam fore mutatîonem quam idcirco a posteriori agnosco, ita mihi durum videtur pro hypothesi assumere (quamdiu nulla evidens necessitas, quam hactenus non video, te ad id cogit) ex plurium substantiarum, hoc est, partium matériae certa vi praeditarum aggregato aliud quid oriri, quam quod ex illo matériae nexu et ex illa virium compositione résultat, quodque ideo ex illis conflatum est. Unitatem autem, quam mihi videris pro fundamento tuae hypothèseos ponere, multi forsitan non aliam arbitrabuntur ab arbitraria, quam in rebus mathematicis assumimus. ln his autem entelechiis, ne scilicet in se invicem agere videantur substantiae, vis praestabilitas esse omnes mutationes, quae unquam in ista massa cujus entelechia est futurae sunt, quod Malebranehii aliorumque in prima planta primoque animali omnes porro plantas omniaque animalia inde oritura praeexstitisse statuentium opinione illustras. Verum haec de plantis animalibusque hypothesis nulla alia de causa assumta mihi videtur, quam quod desperabant causas invenire, per quas ex massa organiea illa organica constitutio oriretur. Quare ne nihil dicere vidèrentur, confugerunt ad primam créationem, hoc est, ad causam plane incognitam. Ex illa quidem, fateor, arcessendae sunt vires, ex quibus reliqua sequantur, sed certum modum virium assumere absque demonstratione μéïa Àiav mihi videtur uïmμa. Causa tua est melior, siquidem demonstratum sit, bas tuas substantias in se invicem non agere ; qua de re mox.

His autem ita assumtis agnosco unumquodque corpus ab omni alio corpore affici et esse mutuam quandam omnium ad omnia relationem. Praesentem quoque uniuscujusque substantiae constitutionem involvere cam reliquorum omnium, imo hinc sequi omnem futurum statum. Nec tamen quidquam in omni harum substantiarum aggregato fore, quod non ex to-