Page:Michelet - OC, Histoire de France, t. 1.djvu/444

La bibliothèque libre.
Le texte de cette page a été corrigé et est conforme au fac-similé.
386
HISTOIRE DE FRANCE

patriæ nostræ decora ponendi, prævium Arvandum publico nomine accusaturi cum gestis decretalibus insequuntur. Qui inter cætera quæ sibi provinciales agenda mandaverant, interceptuas litteras deferebant… Hæc ad regem Gothorum charta videbatur emitti, pacem cum græco imperatore (Anthemio) dissuadens, Britannos super Ligerim sitos oppugnari oportere demonstrans, cum Burgundionibus jure gentium Gallias dividi debere confirmans. » — Ferréol avait lui-même administré la Gaule et diminué les impôts. Sid., l. VII, ep. xii : « … Prætermisit stylus noster Gallias tibi administratas tunc quùm maxime incolumes erant… propterque prudentiam tantam providentiamque, currum tuum provinciales cum plausum maximo accentu spontanies subiisse cervicibus ; quia sic habenas Galliarum moderabere, ut possessor exhaustus tributario jugo relevaretur. » — Avitus, dans sa jeunesse, avait été député par l’Auvergne à Honorius, pour obtenir une réduction d’impôts (Panegyr. Aviti, vers. 207). Sidonias dénonça et fit punir (471) Seronatus, qui opprimait l’Auvergne et la trahissait comme Arvandus. L. II, ep. i : « Ipse Catilina sæculi nostri… implet quotidie sylvas fugientibus, villas hospitibus, altaria reis, carceres clericis : exultans Gothis, insultansque Romanis, illudens præfectis, colludensque numerariis : leges Theodosianas calcans, Theodoricianasque proponens veteresque culpas, nova tributa perquirit. — Proinde moras tuas citus explica, et quicquid illud est quod te retentat, incide… »

Ces derniers mots s’adressent au fils d’Avitus, au puissant Ecdicius… « Te expectat palpitantium civium extrema libertas. Quicquid sperandum, quicquid desperandum est, fieri te medio, te præsule placet. Si nullæ a republicâ vires, nulla præsidia, si nullæ, quantùm rumor est, Anthemii principis opes : statuit te auctore nobilitas seu patriam dimittere, seu capillos. »

Ecdicius, en effet, fut le héros de l’Auvergne ; il la nourrit pendant une famine, leva une armée à ses frais, et combattit contre les Goths avec une valeur presque fabuleuse : il leur opposait les Burgundes, et attachait la noblesse arverne à la cause de l’Empire, en l’encourageant à la culture des lettres latines.

Gregor. Turon., l. II, c. xxiv : « Tempore Sidonii episcopi magna Burgundiam fames oppressit, Cumque populi per diversas regiones dispergerentur… Ecdicius quidam ex senatoribus… misit pueros suos cum equis et plaustris per vicinas sibi civitates, ut eos qui hâc inopiâ vexabantur, sibi adducerent. At illi