Page:Recueil des Historiens des Gaules et de la France, tome1.djvu/483

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

Aa. U. C

»4 C. JUL. C^SARIS COMMENT.

A

H

B

C

D

E

EX J.1BR0 II.

I. Tkm hac i^ Hupaiùa geruntur C. Trebooius legatua qui ad «^yiywffe nen Nassifi» retictu» ermt duabus ex partibus aggerem vineas tuireaqueî^cn^ dum agere instituât. Usa «rat proxima portai navalibuaque ahera ad ptrtem-|<m est adituft [ex Galfia atoue Hiapania ad id mare, quod adigit] ad ostium Rtwdtin MaaaiKa enun ferè ex tribus oppidi partibus mari alluitur reUqua quarta eat, quajadk tum habet à terra. Hujua quoque spatu pars ea quae ad areeni pertinet kxa oatyn et vaBe altissiroà munita longam et difficueni habçt oppugnationeni. Ad ea perficteoda opéra C. Trebonius magnamjumentorumatque hominuin inuhitudhieni ex omnipro ? vincia vocat vimina materianiqueconiportarijubet quibus eompacatis rebus, aggerqn in altitudinem pedum lxxx exstruit.

II. Sed tanti erant antiquitus in oppido omnium rerum ad belluni apparatui tantaque mukitudo tormentorum ut eoruin vim nulke contextae viminibus viocp sustinere possent. Asseres enim pedum xn cuspidibus preefixi, atque hi maximia btlistis missi per t v ordines oratiuin [ in terra ] defigebantur. Itaque pedalibus lignit conjunctis inter se porticus integebatur atque hac agger inter ntanus proferebatur. Antecedebat testudo pedum l x ;e<juandi loci caussà [ facta item ex forti&aimis lignis involuta omnibus rébus quibus ignis jactus et lapides defendi possent. Sed ina^mtudo operum altitude» mûri atque turrium multitudo tormentorum oouiem adininistrationem tardabat. Tum erebrse per Albieos eruptiones’ fieliant ex oppido, ignesque aggeri et turribus inferebantur <ju ;e faeilè nostii repellelwnt milites n»gnis(]ue ultrô ilkttis detrimentis eos qui eriiptionem fetvnint, in oppidum rejiciebant. {

III. Intérim L. Nasidius ah Ou. Pompeio eum classe nuviiim xvi, in quibus paucae erant ;erata ? L. Domitio Massiliensibus<|ue subsidio inissus freto Sicili* iniprtuiente atque inopinante Curione provehitur appulsis<|iif Messanaiu naibus, atque inde propter repentinum terit>reiii priiuipiun au Senatù* fuj ;a fàeta, ex navalitms eonim unam dedueit. Hae ailjuneta a*l rtliquas navt-s rui-sum Massiliam versos perfieit pnemissaque elam navicula, Domitium Massiliciihcsiiiif tlt- suc» adventu ivitiores facit eos«jue magnoperè hortatur ut ruisiis eum lîruti fiasse additis suis auxiliis eonHigant.

I Massilienses post suptn-ius ineoinnwxlum veteres ad eiiindem numerum ex navalibus productas naves refiferant suuimaquo indiistria armaveraut remiguni euberuatonimijue magna copia [ suppetebat ] piscatoriasque adjecerant atcjue contexerajjt ut essent ab ictu teloruni rémiges tuti lias sagittariis tormentistuie compleve- 1 rant. Tali modo instructa classe omnium scnioruin nuitriiiii-familiic virginum preeilms et ttetu exeitati ut extremo temport" civitati sul>vt>iiirt>ut non minore animu ac fîdueia quàm antè dimicaverant naves conscendunt. (’.oniiniiiii enim lit vitio naturae, ut invisis, latitantibus atque incognitis rebus magis coufiduimis ^etienieiitiùsfpie exterresimur ut tmn accidit. Ailventus enim I,. Nasidii stimuia spt- et voluntate eivitatem einnpleverat. Nacti idoneum t-ntum ex portu exeuat et Taiii-oenta quod est castellum )assiliensium ad Xasidium pervmiunt ibiijne naves expeiiiunt rursusque se ad confligendum animo confirmant et oônsilia eoiumuiiieant. IVxtra p ;irs Massiliensibus attribuitur, sinistra Nasùlio.

Ktidem lînittis eont^fidit, aucto navium numéro nain ad cas, quae faefcefuerant A relate pcr Osa rem captivap .Msissiliensium access«Taiit vi. lias superioribus refèeerat diebus, atque omnibus rebus instrnxerat. Itaque suos cohoitatus quosin- { tcgi-os superavisst* nt ut victos contemnerent, plenus spei bona- atque animi adversus eos proHciscitur. Facile erat ex castris (’. Trélxmii, atque omnibus superioribus locis pntspiivre in urU’m ut oninisjuventus, qiue in oppidoreiiinuser.it ôwnesfjue superions

ctatis eum lilnM’is atque uxoribus pnblicis<jue cust(xliis aut «r’mnro ad ccelum

manus tenderent aut templa [Vorum iniinoi talinni adirent, éteinte siinuliicra projecti ictoriamab Diis cxjx>seen’iit. !V’(juc erat (]tiis<|uam omnium qui non in ejus diei casu Miariini omnium fortunnruin eventum consistere existimarct. Nain et lionesti ex juxentute et eii]iiM|iie .etatis ampli.Mtiini Muininatiin exenati atque obsecrati naves coiix.-iult rant ut ->i (jiiid adx ci-si ai ridi»et ne ad eonandiim ijuidern sibi quidqiuuii icliqui tore videi-ent >i mijm’i a i vient cl <lonif >t iris opibus vel externis auxiliis de Nilule iirbiN coutidci’ent.