48
EX CHRONICO ANGLO-SAXONICO,
Robertus
Frisio.
An. 1071 ;
Id eu
legi suae ad-
strinxit.
Regem fore) et Clito id eis humaniter concessit. Cùm id Rex Willelmus faniâ A accepisset, ira admodùm fuit commotus, dicens Abbatem se despexisse. Viri autem boni intercedentes inter eos amicitias firmarunt propterea quod Abbas esset vir in primis bonus. Dedit idcirco Régi XL marcas auri amicitiœ conciliandœ causâ. Hoc anno apparuit cometa xiv Kal. Maii. Anno mlxvii. Hoc anno profectus est Rex in transmarina et secum duxit obsides ac thesauros. Rediit autem secundo anno (a) in festo Sancti Nicolai, reversusque unicuique suas terras restituit.
Anno bilxx. Hoc anno Lanfrancus qui fuit Abbas Cadomensis venit in Angliam, et paucos post dies factus est Archiepiscopus in Kantwareberig Consecratus fuit iv Kal^ Septembris in propria sua sede episcopali, ab octo Episcopis suffraganeis. Hoc anno Comes Waltheofus fœdus percussit cum Rege et in Quadragesima Rex permisit devastari omnia Monasteria quœ in Anglia B nîerunt (b) Tune narratura est Monachis de Burh propriïe gentis quosdamdevastaturos jllud Monasterium, Herewardum nempè atque suos ; propterea quod audierant Regem dedisse eam Abbatiam cuidam Abbati Franco Turoldo nomine, eumdemque esse virum valdè rigidum, venisseque in Stanforde cum omnibus suis Francis. Baldewinus dam Cornes [Flandrensis] decessit, ejusque filius Arnulfus capessit regnum, cujus tutela Willelmo Comiti delata est, etiamque Francorum Regi. Verùm adveniens Rodbrilitus Cornes interfecit cognatum suum Arnulfum Comitemque et Regem fugavit ac de ejus militibus occidit multa millia
Anno mlxxiii. Hoc anno Willelmus Rex duxit Anglprum et Francorum exercitum in transmarina et subjugavit terram quœ dicitur Mans quam quidem Angli magnopere deformarunt, vineas desolarunt, et civitates incenderunt, C gentem item istam multùm foedarunt eamque totam sub ditionem Willelmi subjunxerunt, atque postea domum reversi suntin Angliam. Anno mlxxiv. Hoc anno (c) transfretavit Willelmus Rex in Normanniam, et Eadgarus Clito profectus est de Scotia in Normanniam eumque Rex inlagavit cum omnibus suis. Mânsit autem illein aula Régis et jura accepit quascumque ei Rex concessit.
» demùm post exactis in regno non plané Rex Willelmm de Normannia in Angliam rediit ex » xiv annis, obiit vigiliâ Epiphaniae. In crastino Florentio Wigorn. » quidem, adhuc recenti luctu regalis funeris, (b) Anno mlxx, inquit Florent. Wigorn. Wil» Haroldus Godwini filius, a majoribus extortâ lelmi Comitis Hercfordensis et quorumdam alioruin » fide, secundùm alios consentientibus, arripuit comilio, tempore Quadragesimali, Rex Willelmus Modiadema regni, quod vix per novem menses nasteria totius Anglice suos perscrutari fecit et pecu•o tenuit nam a Wiliielmo Bastard bello peremp- niant quam ditiores Angli propter illius austeritatem et »tus est. Post quem Proceres Edgarum in Regem depopulationem in eis posuerant, jussit auferri. An » elegissent, et a quibusdam electus est, ut a Rege verô omnia Angliœ Monasteria hac affecerit clade » mandatum fuerat ; sed Episcopos non habebat Willelmus, in dubium rerocat incertus auctor, » assertorcs. Hœc ille. Verùm in hoc eos errasse cujus haac sunt verba (Monast, Anglic. T, I. p. 190.) » mihi videtur, et apud Deum et populum apud « Sunt qui scribunt Winchelcumbensium .Monas»Deum quia quem ipse geniturâ tantorum Re- » terium tempore quo Willelmus Normannorum »gum progenitormn justâ generationis procrear » Dux sibi regnum subjugaverat longè majora » tum lineâ, regnandum praetulit, eis respuere » atque plura quàm modo habuisse possessiones et » non licuit, nec insontem linguis omni gladio » dorninia ; sed quia minus cautè sibi de futuris » prœacutis injustè justo privare patrocinio scien- » prospicientes, elegerunt eidem Willelmo Duci » tes quod œtas Regia, vel puerilis vel senilis » pro viribus resistere aut eum forte debellare, »vel etiam simplicitas, in fidelitate constat et re- » ideb dicunt eumdem Willelmum Regem vehe» gimine subditorum. Apud populum verô, cum » menter in eos commotum, abstutisse plurima » in suam propriam confusionem, atque regni » ex eorum possessionibus, et ea pro sua volun» cunctorum indigenarum sempiternum oppro- » tate aliis piis locis contulisse. Verùm an bsec » brium et scandalum, non secundùm justitiam » aliquid veritatis habeant, nec ne, cùm ea in » legis, sed cordis affectum sequentes, super se » nostris antiquitatibus nusquam legerim non » virum erigunt omnis regnandi juris expertem, » ausim scribere. Memini tamen me apud Monas» Haroldum filium Godwini filii Edrici, quo- » terium Eveshamensium in eorum antiquissimis » rum non fama, sed infamia variis. notatur in » historiis olim legisse, Willelmum Ducem Nor)) scriptis, ineptum illud membrum in Regem sibi » mannorum tune Anglorum Regem Godricum »loco recti capitis statuentes. Ex quo brevi post- » Abbatem Winchelcumbensem violenter tenuisse, » modùm contigit, quod miserè per aliena regna » ac in castro Gloucestriœ jussisse retrudi custo» vagi dolentes, a propriis expulsi sunt sedibus. » diendum Winchelcumbenseque Cœnobium Abj> Igitur ipse Dominus illam sanctam regalem lineam » bâtis Eveshamensium moderationi commendasse, » se sustinentem, ab eis et non ab eo derelictam, » et paulo post cuidam Monaclio ex Normanno» bsereditare terram simul et regnare volens fe- » rum, ut creditur, genere, Galando nomine, » liciter, Scotis omni cum sua regali lineâ gratis illud idem Winchelcumbense Monasterium coni> conjunxit ex quibus, eo providente, dein- » tulisse regendum quod re vera fieri unquam » ceps et haetenùs regio sedentes in solio pullu- » baud potùk, nisi, ut communis se habet fama, » lant Reges et usquequo, sibi placuerit, pullu- » idem Willelmus Rex in Abbatem hujus loci » labunt». » fuissçt vehementer exacerbatus.
(a) Eodem anno, non verô seq. imminente hjeme, (c) Florentius Wigorn. an. mlxxiii. Anno
