A scilicet xvi Kal. Septembris sero naves ascendit apud Portesmuth. Et in crastino, scilicet xv Kal. Septembris, feriâ quintâ, applicuit in Normanniam apud Kapelwic ; et ferè omnes Comites et Barones et milites Angliae secuti sunt eum in Normanniam. Et cùm applicuisset misit Gaufridum filium suum in Britanniam, ad debellandum inimicos suos Britanniae. Et paulo post, scilicet m Idus Septembris venit ipse Rex Rotomagum et Rex filius suus cum eo. Et Petrus tituli sancti ChrysogQni Presbyter Cardinalis Apostolicae sedis Legatus venit illuc eis obviam, volens totam terram Regis cismarinam et transmarinam, de mandato Alexandri summi Pontificis sub interdicto ponere, nisi Ricardus Comes Pictaviae filius ejus filiam Regis Francise, nomine Aelais, sibi in uxorem copulasset. Cùmque Rex tot et tanta pericula sibi et regno suo imminere sensisset ; inducias a prsefato Cardinale quœsivit donec locutus esset B cum Rege Francise patre puellae. Quibus tandem ab eo impetratis et nunciis ad Regem Francis missis, colloquium de pace et concordia cum eo cepit inter Yveri et* in fésto sancti Matthsei Apostoli. Venit autem ibidem, scilicet Rotomagum, ad Regem Wallerannus de Yveri, et reddidit ei castellum et terram de Yveri ita quod Wallerannus remaneret inde custos ad opus Regis, et dedit inde Régi filium suum in obsidem.
Adveniente igitur testo sancti Matthaei Apostoli, scilicet xi Kal. Octobris, prsefati Reges ad terminum et locum colloquii prsenominatum venerunt cum Principibus et majoribus regni sui in quo colloquio Rex Anglise concessit Regi Francité quod Ricardus Cornes Pictaviae filius ejus filiam ipsius in conjugem duceret (a). Et postea hanc pacem et concordiam subscriptam fide et sacramentis, et scripto [et] utriusque sigillo confirmatam, fecerunt inter se (b). (a) Hovedenus « Coram praedicto Cardinali et » feudo de Castro-Radulfi, et exceptis minutis » Magnatibus utriusque regni, Rex Angliae pater » feodis et divisis terrarum nostrarum de Berria, si » per suos fidem dedit et in animam suam jurare » homines nostri aliquid inde interceperint inter » fecit, quod Richardus filius ejus Comes Pic- » se, vel adversùs alterum nostrûm. Si autem super » tavia ;, prasdictam Alesiam in uxorem duceret, » his quae superiùs excepta sunt, per nosmet» si Rex Franciae pater puellse dederit praefato » ipsos convenire non poterimus ; ego Lodovicus » Richardo Comiti Pictaviae civitatem Bituricen- » Rex Francorum elegi tres Episcopos, Claro» sem cum pertinentiis suis in maritagium cum » montensem Nivernensem Treternensem » filia sua, sicut conventio inter illos inde facta » ( forte Trecensem ) et tres Barones, Comitem » exigit ; et Henrico Regi filio suo totum Vougesin » Theobàldum, et Comitem Rodbertum et Pe» Francigenum, videlicet totam terram quae est » tram de Curteneia, fratres meos et ego HenÇ » inter Gisortium et Punterse quam ipse promi- » ricus Rex Angliae elegi tres Episcopos, Wil» serat ge daturum illi in maritagium cum filia » lelmmn Cenomannensem Petrum Petragoren» sua. Sed quia Rex Francias hase dare noluit, » sem, et R. [Robertum] Nannetensem, et tres » Rex Angliae non permisit Ricardum filium suum » Barones Mauricium de Croum Willelmum » prœdietam Alesiam in uxorem ducere, ( quam » Mangot et Petrum de Monte-Rabel, ex parte » reipsa nunquam duxit). Tamen in eodem collo- » mea qui inquisitâ diligenter hinc inde veritate » quio, consilio Cardinalis et Principum utrius- » tam per se ipsos quàm per juramenta hominum » que regni, facta est amicitia et finalis concordia » terrarum illarum praedicti Episcopi in verbo » inter Regem Franciae et Regem Angliae ». » veritatis asseverabunt et laici jurabunt quôd (b) In hune modum « Sciant omnes tam prae- » quaecumque cognoverint de jure cujusque nos» sentes quàm futuri quod ego Lodovicus Dei » trûm esse, hoc inter nos dicent, et nos eorum )) gratiâ Rex Francorum, et ego Henricus eâdem » dicto bonâ fide firmiter stabimus. Si verô omnes » gratiâ Rex Anglias volumus ad omnium, tam » illi Episcopi quos ego Lodovicus elegi inte» praesentium quàm futurorum, notitiam perve- » resse non poterunt, nihilominùs stabimus dicto » nire, nos, Deo inspirante promisisse et ju- » illorum duorum qui intererunt ; et si omnes » rasse, quod simul ibimus in servitium Chris- » Barones ex parte mea nominati non îfriterfuè» tianitatis, et crucem suscipiemus ituri Jeroso- » rint, pro eo non remanebit quin slemus dicto » lymam, sicut in scripto de susceptione crucis » illorum duorum qui interfuerint. Et similiter erit )) inter nos facto continetur. Volumus etiam quod » de illis quos ego Henricus elegi, tam de Epis» omnes sciant quôd sic ’sumus et amodo volu- » copis quàm de Baronibus. Juravimus etiam quod » mus esse amici quod uterque nostrûm alteri » nullum malum faciemus eis propter hoc quod » conservabit vitam et membra, et terrenum » veritatem inde dixerint. Et si fortè ( quod Deus » honorem suum contra omnes homines pro » avertat ) inter nos de terris nostris aliqua que» posse suo. Et si quaecumque persona alterutri » rela modo oriatur, per eosdem bonâ fide et » nostrûm malum facere praesumpserit ego Hen- » sine malo ingenio sine dilatione terminetur. » ricus juvabo Lodovicum Regem Francias, do- » Si autem aliqua praedictarum personarum inte» minum meum contra omnes homines, pro » rim mortua fuerit, altera loco ipsius substitua» posse meo. Et ego Lodovicus juvabo Henri- » tur. Si verù alteruter nostrûm ante susceptionem » cum Regem Angliae contra omnes homines, pro crucis iter peregrinationis arripere voluerit i » posse meo, sicut hominem et fidelem meum » alter qui remanebit, terram illius qui in pere» salvâ fide quam debemus hominibus nostris, » grinatione erit et homines, sicut sua propria ̃)) quamdiu ipsi fidem nobis servabunt. Et neuter » et dominica, fideliter custodiet et manutenebit. » nostrûm amodù retinebit inimicum alterius in » Postquam verô Deo volente crucem suscepe» terra sua ex quo requisitus inde fuerit. Et ut » rimus homines nostros qui nobiscum ibunt, » inter nos amodo tollatur omnis materia discor- » faciemus jurare quod, si alteruter nostrûm in » diae, concessimus ad invicem quod de terris et » via decesserit ( quod Deus avertat) *ita illi qui » possessionibus et aliis rebus, quas quisque nos- » superstes erit fideliter servient sicut servirent » trûm modo possidet alter adversùs alterum » domino suo, si vivus esset, quamdiu in terra » inde nihil amodù petet, excepto eo de Alver- » Jerosolymitana morari voluerint pecuniam » nia unde contentio inter nos est et excepto » vero defuncti habebit vivus ad faciendum ser-Ivri.
Al. turrim
- An. 1177.
VITA HENRICI II ANGLLË REGIS.
jj
