Page:Thresor de la langue francoyse, 1606, 1, Masset, Aegidius, Nomenclator.djvu/123

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée
60 NOMENCLATOR VIII. LING.

H. Verso enxerido o entrepuesto

Versus fistularis Diom. Rhopalius Seruio, sic enim legendum apud illum est, e manuscripto codice castigatissimo, non Eurypalicus : aut (vt perperam citat Scaliger) Euryalicus : cui paulatim increscunt, & ab vna ad plures augescunt syllabæ. πηδομερήϛ, κλιμαχωτόϛ, ἀναβαίνων, ῥοπαλιόϛ, παρά τό ῥόπαλον, συριγγοειδήϛ, κλημαχίαϛ.

Versus Heroicus hexameter, Pythius Victorino, quod interfecto Pythio dracone compositus esse dicatur. Longus, epicus. ἕποϛ, ἡρωῖχόϛ στίxοϛ, ἐκάμετροϛ, πύθιοϛ.

Versus hiulcus laxus, cuius medium breuis syllaba contra legem obsidet. σφηχώδηϛ, σφηχοειδήϛ, λαγαρόϛ Eustath.

Versus hypermeter in cuius sine redundat syllaba. ὑπέρμετροϛ, ὑπερκατάληχτοϛ.

Versus illaboratus simplex. cuius dictio inelaboratæ similis & solutæ orationi. ἀπλολόγοϛ, άπλοxήμων, λογοειδήϛ.

Versus illibatus integer, qui plenissima dictione formatus, nulloque vitio contaminatus est. άπηλεγήϛ, τέλειοϛ.

Versus iniugis coniunctionibus nusquam nexus. ἂζυκ, ἀσύνδετοϛ.

Versus mutilus truncus, qui ab initio syllaba aut litera defectus est, aut a breui incipit : vel cuius initium pro conditione propriæ legis non procedit integrum, sedlitera syllabave defectum est. κολοβόϛ, ἀκέφαλοϛ, βραxυκέφαλοϛ Eustath.

Versus pentameter elegiacus, quod tristibus rebus seruiret & luctui. Stesichorius.

Versus reciprocus retrogradus, qui a sine orsus retrogrado ordine fertur : qualis est ille, Micant nitore tecta sublimi aurea, qui versus elegiacum facit. ἀντίστροφοϛ.

Versus serpentinus ὀφιώδηϛ, ὀνιαυτόϛ & κύχκιοϛ [κύκλῖοϛ] cum Hermogene vocari potest, quod in se recurrat, initio consentiente sine.

Versus sonorus qui velut exultante dictione crepitat. ἡxητικόϛ.

Versus teres volubili & cohærente dictione continuus. κυκλοτερήϛ, κυκλοτελήϛ.

Vmbilicus Horatio. Lamella quam librorum inuolucris extrinsecus adhibebant veteres siue ad ornatum, siue contra attritum. ἂμφαλοϛ. AL. Ein buchspang, oder zierung B. Doppe, tbeslach æn een boeck GAL. Bossette ITAL. Il quarnimento del libro H. Tachones

Volumen Pars libri, a conuolutione, quod olim libellos e corticibus arborum, qui sua sponte conuoluuntur, factitarint. γραμματεῖον Demosth. πτυχτίον Nazianz. χανόνιον Suidæ. AL. Ein bestimpter theil eines gantzen buchs, ein vnterschiedenes buch B. Een seecker deel van een boeck GAL. Vn volume a part, roule, vne partie d'vn liure ITAL. Volume H. Qualquiera parte de vn libro grande, volumen

Volumen papyraceum πτυχτίον παπύρινον. AL. Ein buch papeirs B. Een boeck oft rolle papiers GAL. Vne main de papier ITAL. Vn libro di carta H. Mano de papel

DE LOCIS.

CAP. XXXIII.

AByssus August. & Ambros. Immensæ altitudinis fundoque carens aqua. ἂβυσσοϛ. AL. Abgrundt B. Afgront, grontloose diepte van water GAL. Abysme ITAL. Abisso H. Abismo, agua sin hondo

Actus Modestino Iurisconsult. qua armenta trahere, & vehiculum ducere licet : isque est proprie dimidius actus. AL. Zugelassener vnnd gemeiner weg B. Nootwech, gemeyne wech GAL. Chemin ordinaire & permis ITAL. Strada ordinario & publica H. Camino para seruidumbre

Actus via duplex est, qua occurrentia sibi inuicem vehicula commeare possunt. AL. Breitter weg B. Breede wech GAL. Chemin large ITAL. Strada larga H. Calle ancha

Aequor Colum. Virg. pro planitie maris strati, ab æquitate, vt Cicer, voluit. AL. Die ebne des Meers B. De slechre Zee GAL. La plaine de la mer ITAL. Il mare piano H. La mar llano

Aestuarium Cæs. Locus vicissim æstis maris vel nudus, vel aquis stagnantibus offertus. πλαταμὼν, ἀνάβρασιϛ Straboni. AL. Ein arm desz meers, exponitur a Ioanne Frisio, quod potius in sinum competit B. De vlacke GAL. Lieu sec, ou la mer flote & reflote ITAL. Pianura done il mare corre & ricorre, piaggia H. El estero de la mar

Aestus pro solo accessu & incremento maris. accessus maris. ἐπίτασιϛ Strab. πλήμη, πλημμύρα, πλημμυρίϛ, χλύδωνοϛ ἐπανάστασιϛ, ἢ ἀνάxυσιϛ άλόϛ. AL. Das angehn, oder anlauffen desz meers B. De vloet GAL. Le flot de la mer qui vient ITAL. Il crescere del mare H. El cresciente de la mar

Aestus Virgil. pro arena illa instabili, quæ absorbet & haurit omnia, vbi ait :

Aestu miscentur arenæ.

B. Welle sincksant GAL. Sable moite & qui s'enfonse


IT. Sablione mollesino, che s'affonda H. Arena peligrosa, y que se enhonda

Aestus Plin. Maris crescentis ac decrescentis commotio. πλημμυρίϛ. AL. Quell oder vngestumme des Meers B. De stroom GAL. Le flot de la mer, l'aller & venir de la mer, la maree ITAL. La marina H. La marea

Ager Cicer. ἀγρόϛ, τέλμα. Isæo, γεωργησιμόν xωρίον. AL. Acker, feld B. Acker GAL. Champ ITAL. Agro H. Campo que se labra

Ager arcifinius Frontino, occupatorius Sic. Flacco, qui nulla mensitra continetur, occupatusque a victore populo, fugatis inde hostibus, tenetur.

Ager assignatus Cicer. qui veteranis militibus præmium assignabatur.

Ager compascuus Cicer. Fabio, communis ad pascenda pecora. AL. Gemeiner weidacker B. Ghemeyne weyde, oft beemt GAL. Iachere, gaquiere Picardis, pasturage commun ITAL. Pascolo commune H. Campo donde las bestias pastan en commune

Ager decumanus Cicer. qui decimas quodannis pendit. AL. Acker oder gut das den zehenden gibt B. Landt dat thienden berælt GAL. Champ subiect a dismes ITAL. Agro che paga decime H. Campo que a dedar las decimas

Ager effoetus Virgil. effoetum solum Eidem. defatigatum solum Colum. Continua fertilitate lassatum & exhaustum. ἂγονοϛ. AL. Auszgenutzet oder ersogen erdrich B. Wtghemergelt, wtgeteert landt, en wtghepuert GAL. Champ qui ne porte plus ITAL. Campagna senza frutificar piu H. Campo que no haze mas fruta alguna

Ager occatur Cicer. quando comminuuntur glebulæ, & quasi occiduntur, secundum Varronem : siue quod occæcatur satum, secundum Ciceronem. βωλεχοπεῖν. AL. Die schollen zerbrechen, egen B. Egghen, de cluyten breecken GAL. Esmotter, rompre les mottes ITAL. Romper le zolle H. Quebrar terrones

Ager noualis Plin. nouale Virg. veruactum Plin. quasi vere nouo subactum, requietus ager Ouid. qui alternis annis seritur. νέωμα Nazianzen. νεατόϛ, vειόϛ ὀργάϛ. AL. Brachacker so man ein iahr vmb das ander sahet B. Dreslandt, landt das dres leyt GAL. Iachere, terre qu'on laisse reposer en friche ITAL. Terra no seminata gia duoi anni H. Baruecho

Ager offringitur Varroni, vbi iterum aratur. AL. Auffgebrachen acker wider brachen B. Een geploecht landt wederom ploegen GAL. Derechef labourer ITAL. Lauorar pur altra volta H. Arar otra vezlo arada

Ager proscinditur Lucretio, cum prima opera aratur. AL. Erstlich brachen B. Voor d'eerste reyse eeren GAL. Labourer pour la premiere fois ITAL. Laborar la prima volta H. Arcar baruecho

Ager restibilis Colum. Plin. qui quotannis obseritur. aruum restibile Plinio. παλιμφυήϛ, παλίμβλαστοϛ. AL. Acker so alle iahr bawfehig, den man alle iahr sahet B. Boulandt dat alle iær ghesæyt wordt GAL. Terre qu'on seme tous les aus ITAL. Terra che si lauora etculciua ogni anno H. Terra que si labra cada vn anno

Ager ruderatus Plinio, qui ruderibus impletur. AL. Vol steingemusels B. Landt vol puyens GAL. Champ rempli de moillon ITAL. Campo remplito di scaglie, & pietre H. Campo lleno de piedras

Ager runcatur Plinio, cum inutilis herbarum luxuries euellitur. βοτανίζειν. quod exherbare Columella etiam dixit : ποανίζεν Theophrastus. AL. Erseubern B. Wyden, het oncruyt wtwieden GAL. Serfouer ITAL. Estirpar l'herba trista H. Rocar

Ager sarritur Plinio cum sarculo finditur, quod Horatius dixit σχάλλειν, σxαλεύειν. AL. Ietten, hacken, vmbhacken B. Omspitten, omgraven, omhacken oft delven GAL. Sarcler ITAL. Zappare, o sarchiare H. Escardar

Ager scripturarius Festo, Agerpublicus, in quo pecora certo ære pascuntur. GAL. Lehenacker den der zoller zu weiden vmb ein summ gelts auszleyhet B. Leenacker die verpacht wordt om een somme gelts GAL. Pasturage ou pastis qu'on prend a louage ITAL. Pascolo che si piglia a fitto H. Campo para pastar bestias alquilado

Ager vectigalis pro tributario, siue stipendiario. ὑποτελήϛ, τελεσφόροϛ. AL. Steurbar oder zinszbar acker B. Landt dat cijns gheeft GAL. Qui doibt cens ITAL. Che paga o rende tributo H. Que deue tributo

Agger Liuio, Cicer. pro munimento castrorum terreo, arcis, aut oppidi. xῶμα. AL. Ein bollwerck, pastey, oder schantz B. Een bolwerck, oft schans GAL. Trenchee, boleuar, rempart ITAL. Riparo, balouardo H. Baluette

Agger pro aggesta terra in quam sagittarij iaculantur sagittas. AL. Ein schieszziel B. Doel GAL. La bute ITAL. Bersaglio H. Terrero

Agger Seruio, Ammiano & Isidoro. pro via militari & lapidibus strata. AL. Auffgeworffene strasz B. Ghehoochde strate GAL. Chaussee, esseuee ou haussee ITAL. Strada alzata H. Camino pesoneado


Agger