ei6 Recherche 79-8"-
haec, ut pofteriores duos hofce termiaos, qui non minus oblcuri funt ac primus, explicaret, per omnes, quos vocant Methaphyficos, gradus nos deduceret : profedô in Labyrinthum, è quo egredi nunquam poffemus, abriperemur. Ex hac enim quaeftioneduœ nafcuntur aliae: nempe prima, quid fit animal, fecunda, quid fit ralionale. Imô fi, ut quid fit animal explicaret, refponderet effe pivetis fenfitiviim, & vivens efl'e corpus animatunt, & corpus tiïefubjlantiam corpoream : è veftigio quaeftiones, inftar arboris Genealogicaî ramorum, audum multiplicatumque iri vides; tandemque omnes hafce egregias quœ- ftiones in meram Battologiam, quae nihil illuftraret & in prima nos relinqueret ignorantiâ, fore ut definerent fatis liquet.
Epistemqn. — Ârborem illam Porphyrij, quas omnibus eruditis admirationi femper fuit, à te adeô contemni aegrè admodum fero. Quin & moleftum mihi efl:, te Poliandrum, quid fit, docere aliâ ab illâ via, quae in omnibus Scholis tamdiu recepta fuit, conari : in ijs enim ufque in hune diem nec melior, nec aptior nos, quid fimus, edocendi via reperiri potuit, quàm fi fucceflivè nobis omnes, qui noftrum totum conftituunt, gradus ob oculos ponantur, ut fcilicet hac ratione per omnes iftos gradus afcendendo defcendendoque, quid cum om- nibus alijs in rerum naturâ rébus commune habeamus, & in quo ab ijs differamus, addifcere polfimus. Atque hoc fupremum, qu6 noftra pertingere poteft cognitio, faftigium eft.
EuDOXus. — Vulgaremdocendi methodum, quae in Scholis obtinet, vituperare, animum non induxi, nec inducam unquam; illi enim tantillum id, quod fcio, debeo, ejufque adminiculo, ad agnofcendam rerum omnium, quas ibi edoftus fum, incertitudinem ufus | fui. Itaque etiamfi praeceptores mei nihil me certi edocuerint, nihilo- minus, quôd, id ut agnoicerem, ab ijs didicerim, gratias ipfis habere debeo, eafque nunc profeclô temporis, quoniam omne id quod me docuerunt adeô dubium fuit, majores, quàm fi magis rationi con- fentaneum fuiffet; eo enim in cafu, pauxillà illà ratione, quam in eo. deprehendifl"em, contentus fuiffem forte, atque hoc remiifiorem me in inquirendà accuratiùs veritate reddidilfet. Quod itaque Poliandro monitum dedi, non tam ipfi indicandae, in quam te conjicit ejus
» pierre c'eft un corps : mais qui prefferoit : « Et corps, qu'eft-ce ? — Sub- » ftance. — Et fubftance, quoy ? » ainfi de fuite, acculeroit enfin lerefpon- » dant au bout de fon calepin. On efchange un mot pour un autre mot, » & fouvent plus incogneu : je fçay mieulx que c'eft qu'Homme, que je ne » fçay que c'eft Animal, ou Mortel, ou Raifonnable. Pour fatisfaire à un » doubte, ils m'en donnent trois ; c'eft la tefte d'Hydra... »
[Les Essais de Montaigne, t. Vil, p. 9-10, édit. Jouaust, Paris, 1889.)
�� �
