Page:La Villemarqué - Dictionnaire français-breton de Le Gonidec, volume 1.djvu/726

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

6/48 PRO kaeroiôbèriou-1iaerh6ï :our-dadou, hôladou kôz. ’koiesses. Cerlains excès, surloul de débauche. Direisou, m. pi. iJiroUou, m. pi. Je connais vos prouesses, anaoud a rann hô tireisou, ho lirollou. Prouver, v. a. Faire connaître la vérité de quelque chose par un raisonnement convaincant, par un témoignage incontestable, par des pièces justificatives. Rci da anaoud ar tcirione : ciiz a eunn drd. Rei ou lakaad da wir. Teslénia. Part. et. Il ne pourra jamais me prouver cela, bikenn na hellô rei da anaoud ar tcirionez eûz a gémeñl-sé. Il me l’a prouvé, hé rôct, hé lékéad en deùz da wir d’in. Peove>a>t, adj. Qui provient. Â zeù, ou a zàv ou a denn hé wenn eûz a… Provenir, v. n. Procéder, dériver, émaner. Doñd eûz a… Scvel eûz a… Tenna hé wenn eûz a… Tenna hé vammeti eûz a… Le Saint-Esprit provient du Père et du Fils, ar Spered-Sañlel a zcû ou a zàv eûz ann Tdd hag eûz ar Màb. Proverbe, s. m. Espèce de sentence eiprimée en peu de mois et devenue commune el vulgaire. Lavar a zô é genou ann hoU. Lavar ann hoU. Lavar-paol. Larar-lrôel. Krenn lavar. Proverbial, e, adj. Qui lient du proverbe. A zell ouc’h al lavariou. H. V. Provide. nce, s. f. La suprême sagesse par laquelle Dieu conduit toutes choses. Rdg-gwél Doué, m. Rénadur Doué y m. La providence nous éclairera à ce sujet, rdg-gwél Doué hor skierai diwar-ienn kémeñt-sé. Providence. Dieu même. Doué, m. Doué hé unan- Mon avenir est dans les mains de la Providence, va amzerouvabuez dazoñl azô éiré daouam Doué. Pbovioeb, V. a. Faire des provins, coucher en terre les brins d’un cep de vigne, afin qu’ils prennent racine. Lakaal skourrou-gwini enn douar. Pbovigner, V. n. Multiplier, augmenter en nombre. Kreski é niver. Moñd war gresk. Paolla. Part et. Provin, s. m. Rejeton d’un cep de vigne provigné. Skourr-gvcxni lékéad enn douar évil kéméroul grisien. Province, s. f. Étendue considérable de pays qui fait partie d’un grand état.* I^roviñs, f. La province de Bretagne, prorim Breiz, provins Brciz-Arvorik. Rarnivrô, m. Pl. ranntrijiou. pROviNciAi., adj. Qui est de la province, qui tient de la province. A zô eûz ar broviñs, a zak’h eûz ar broriñs. Phoviselb, s. m. Celai qui, dans certains colléjçes, possède la premitTe charge. Néb en dfùz ar garg geñla enn eur gkolach. Ar penn eûz a eur skolach. " Pourvézeur. Pl. ien. Pbovisior, s. m. Amas et fourniture de choses nécissaires ou uliles. Daslum ha basladur eûz a draou réd pé dalvouduz. ’ Pourrez, f. Pl. pourtetiou. Par proMsion, préalablement. Da geñta koll- Abarz pép Ird. PRU Provisionnel, adj. Qui se fait par provision, en attendant ce qui sera réglé définitivement. A récur da geñla holl, ô c’hortozi ar péz a vézô reizel évil-mdd. Provijionnellement, adv. Par provision, préalablement. Dageñla holl. Abarz pép Ira. Provisoire, adj. Rendu, fait, décidé par provision. Gréai ou mennel da gcñla holl j abarz pép Ira. Provisoirement, adv. D’une manière provisoire, par provision, üa geñla holl. Abarz pép Ira. Évil gorloz. Provocation, s> f. Action de provoquer. Hé gérez, m. Heskinérez, m. Provocation. Choses, paroles qui provoquent. Hék, m. Heskin ou eskin ou hiskin, m. Daé, m. Argad, m. Alahin, m. (Vann.) Sa provocation me fatigue, /le hék, hé heskin a skuiz ac’hanoun, skuiz ounn gañd hé hékf gañd hé heskin. Phovoqcer, V. a. Inciter, exciter. He’^fa. Part. et. Heskina ou eskina ou hiskina. Part. et. Hégasi. Part. et. Daca. Part, daéel. Argadi. Part. et. Isa ou hisa Part. et. Flemma. Part. et. Alahinein. Part, el (Vann.) Pourquoi me provoquez-vous ? péràg échhégit-hu, éc’h heskinit-hu ac’hanoun ? Provoquer. Causer, faciliter. Digas ipoxir digasa, non usité. Part, dtgascl. Cela est bon pour provoquer le sommeil, le vomissement, ann drâ-zé a zô mâd évid digas ar chousk ou ar c’housked, ann dislouñk ou ann daskor. Proxénète, s. m. Courtier, entremetteur, celui qui négocie un marché. Il ne s’emploie guère qu’en mauvaise part. Néb a ra eur marc’had. Bañlérour ou hañlérer, m. Pl. ien. Juhen, ra. Pl. ien. Parlez au proxénète, komzid mid ann hañlérour, oud ar juben. Proximité, s. f. Voisinage d’une chose à l’égard d’une autre. Tôslidigez, f. La proximité fait que nous nous voyons tous les jours, ann dôslidigez a ra ma en em wélomp bemdez. Proximité. Parenté. Nésled ou nésañded, m. Kéreñliez-nés, f. Il y a de la proximité entre eux, nésañded ou kéreñliez-nés a zô élré-z-hô. A proximité, Irès-près. Tôsl. Nés ou néz. É-kichen. Il était à voire proximité, lôst on nés é oa d’é-hoc’h^ enn hô kichen é oa. Prude, adj. et s. Qui alTecte un air sage, réglé dans ses mœurs, dans sa conduite. Il sedit plus particulièrement en parlant des femmes. Fur diouc’h ann doaré. Prudemment, adv. Avec prudence. Gant poell. Gant fumez. Pbedence, s. f. Vertu d’une personne sage, circonspecte. Discernement de ce qu’il faut faire ou ne pas faire. Poell, m. Fumez, f. Il ne manque p^s de prudence, poell ou fumez awalc’h en deûz. Avoir de la prudence. Kaoul fur nez ou poell. Poelladi. Part, el. Olui qui a de la prudence. Fur. Poellek. I’rlde.’^t, adj. Qui a de la prudence. Fur. Poellek. Il est trop prudent pour avoir dit cela, re