Page:Salverte - Essais de traductions, Didot, 1838.djvu/28

La bibliothèque libre.
Cette page n’est pas destinée à être corrigée.

1 8 SaVLLUSTII KPISTOLAE.

Ijavil ; plebem romanam ex gravi servitute in libei tatem restitiiit, in praetnrâ inimicorum arma inermis disjecit, domi, militiaequetanta et tam praeclara facinora fecit, uti ne ininiici quidem queri quidqiiam aiideant nisi de magnitiidine tiiâ : qnin accipe tu ea quae dicam de siimmà repiiblicâ, quae profecto aiit tu vera invenies, aut certè haud prc^cul a vero.

Sed quoniam Cn. Pompeius, aut animi pravitate, aut quia nihil eo maluit quam quod tibi obesset, ita lapsus est ut hostibus tela in manus jaceret ; quibus ille rébus rempublicam conturbavit, eisdem tibi restituenda est. Primum omnium summam potestatem moderandi, de vectigalibus, sumtibus, judiciis, senatoribus paucis tradidit ; plebem romanam cujus antea summa potestas erat, ne aequis quidem legibus(i} in servitute reliquit. Judicia tametsi, sicut antea, tribus ordinibus tradita sunt ; tamen iidem illi factiosi regunt, dant, adimunt quae lubet, innocentes circumveniunt, sucs ad honores extollunt. Non facinus, (i) « D’avoir, par des lois qui ne sont pas même d’accord , laissé « dans la servitude, etc. » Beattzée. — « Non content de jeter le « peuple dans l’esclavage, il a voulu l’y enchaîner par des lois. » Debiosses. — «Il l’a laissé dans la servitude, sans lui conserver « même l’égalité devant la loi. » Dureaii de la Malle. — Sylla avait détruit le tribunat et conféré au sénat seul le droit de juger. Pompée se rendit populaire en révoquant l’une et l’autre de ces